- 28 เม.ย. 2560
รู้จริง...รู้แจ้ง...ทุกเรื่องราวแห่งปาฏิหาริย์ http://www.tnews.co.th
“พระไพศาล วิสาโล” คือพระนักคิดและนักเขียน หนังสืออันเป็นผลงานการเขียนของท่านนั้นมีมากมายกว่าร้อยเล่ม ทั้งในนามของพระไพศาล วิสาโล และในนามปากกาอื่น ๆ แต่ในฐานะนักอ่าน มีหนังสืออยู่เล่มหนึ่งที่ท่านยกย่องมากถึงขนาดว่า ถ้ามีหนังสือเพียงเล่มเดียวที่สามารถนำติดตัวไปได้ในชีวิต หนังสือเล่มที่ท่านเลือกก็คือ “พุทธธรรม” ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)
พระไพศาลเล่าถึงหนังสือ “พุทธธรรม” ว่า
“หนังสือเล่มนี้อาตมาอ่านจบช่วงเข้าพรรษาสมัยที่เป็นฆราวาสเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๕ ตั้งใจว่าจะอ่านให้ได้วันละสิบหน้าก็อ่านได้ทุกวัน พรรษาหนึ่งประมาณเก้าสิบกว่าวัน หนังสือมีความหนาประมาณพันกว่าหน้า อ่านตั้งแต่วันแรกจนถึงวันสุดท้ายก็พอดี เป็นการฝึกความเพียรและวินัยด้วย บางทีเราเดินทางไปต่างจังหวัด ก่อนหน้านั้นวันหนึ่งจะต้องอ่านเพิ่มอีกสิบหน้าเพื่อชดเชยกับวันที่ต้องเดินทาง”
นอกจากความเพียรในการอ่านแล้ว ช่วงนั้นพระไพศาลซึ่งเป็นเพียงเด็กหนุ่มที่เพิ่งจบมหาวิทยาลัยยังได้รับความเมตตาจากพระราชวรมุนี (สมณศักดิ์ในขณะนั้นของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์) อนุญาตให้เข้าพบเป็นประจำทุกเดือนเพื่อสนทนาธรรมสอบถามข้อสงสัยจากหนังสืออีกด้วย
“อ่านหนังสือแล้วไปถามท่าน เราก็ได้ความกระจ่างเยอะ ถือเป็นความโชคดีในฐานะนักอ่าน ยิ่งได้คุยกับท่านก็ยิ่งรู้ว่าท่านเป็นผู้มีสติปัญญาล้ำเลิศ ถ้าจัดเรตให้ต้องถือว่าเฟิสต์เรต...อัศจรรย์มาก!!”
[สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต)]
[หนังสือ "พุทธธรรม"]
“พุทธธรรม” เป็นวรรณกรรมพุทธศาสนาที่ได้รับการยอมรับว่าแสดงหลักธรรมของพระพุทธศาสนาเถรวาทอย่างซื่อตรงต่อพระไตรปิฎกเป็นอย่างยิ่ง นำเสนอหลักการและสาระสำคัญของพระพุทธศาสนาอย่างครบถ้วนและเป็นระบบอย่างชัดเจน พิมพ์เผยแพร่ครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๔ ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๕๒๕ ผู้เขียนได้ปรับปรุงและขยายความเพิ่มขึ้นจนกลายเป็นหนังสือเล่มใหญ่หนาเป็นพันหน้า
“อ่านไปก็อดทึ่งคนเขียนไม่ได้ว่า ทั้งฉลาด ทั้งมีความเพียรสูง ค้นข้อมูลมามากทีเดียวกว่าจะเขียนได้อย่างนี้ คือไม่ใช่แค่สรุปความย่อความเหมือนหนังสือบางเล่ม แต่เป็นการเขียนขึ้นมาใหม่โดยมีพระไตรปิฎกเป็นพื้นฐาน นำเสนอด้วยภาษาที่เข้าใจง่าย ด้วยวิธีคิดของคนสมัยใหม่ด้วย ซึ่งส่วนใหญ่เราจะไม่เจอแบบนี้ในงานเขียนพระพุทธศาสนา บางทีเคยไปเจอหนังสือเกี่ยวกับสาระพระไตรปิฎก เขียนโดยฆราวาสที่เคยบวชพระมา จะเห็นว่าลีลาสไตล์การเขียนแตกต่างกัน บางทีก็แค่ย่อความมาให้เราดู การย่อความก็ไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ท่านเจ้าคุณทำได้มากกว่านั้นจึงนำมาเสนอใหม่ด้วยชนิดที่เรียกว่าสามารถจะสื่อสารกับเราด้วยภาษาของเราได้ และพยายามโยงให้เข้าถึงปัญหาสังคมสมัยใหม่โดยใช้มุมมองแบบพุทธ ซึ่งสมควรแล้วที่คนจะพูดว่าเป็นเล่มที่ดีที่สุดในยุครัชกาลที่ ๙ และถือว่าเป็นเล่มที่ดีที่สุดเล่มหนึ่งของรัตนโกสินทร์
อาตมายกให้หนังสือเล่มนี้เป็นหนังสือดีของชีวิต ประการที่หนึ่งเพราะนำเสนอพุทธธรรมอย่างเป็นระบบและรอบด้านที่สุดภายในเล่มเดียว คือมีหลายท่านพูดถึงพระพุทธศาสนาอย่างลึกซึ้ง แต่พูดเป็นบางแง่ อย่างท่านพุทธทาสก็พูดเป็นบางแง่ เช่น ปฏิจจสมุปบาท อิทัปปัจจยตา แต่เล่มนี้พูดครบทุกแง่อย่างเป็นระบบ ทุกแง่ทุกมุมอยู่ในหนังสือเล่มนี้แล้ว ขอให้ค้นให้เป็น
อาตมาเคยพูดนะว่าหนังสือเล่มนี้มีสามมิติ ทั้งลึก กว้าง ไกล ลึกคือทำให้เราเข้าใจความจริงที่ลึกซึ้งของตัวเอง และทำให้เราเห็นกว้าง เห็นโลกและสังคมได้อย่างกว้าง เล่มนี้จะพูดถึงสังคมสมัยใหม่ไว้พอสมควร ทำให้เราได้เห็นมิติด้านไกล นั่นคือได้เห็นว่าการสอนพุทธศาสนานี้ผ่านการตีความมายังไงบ้าง ประการต่อมาคือใช้ภาษาที่งดงามสละสลวย ภาษาท่านงดงามมากและสามารถสื่อได้ตรงใจผู้เขียนแม้ว่าเนื้อหาจะลึกซึ้ง คือทุกวันนี้แม้ตัวเองจะอ่านงานท่านเจ้าคุณมาเยอะ เวลาจะสื่ออะไรบางอย่าง เรารู้สึกว่าเราจนต่อถ้อยคำ ไม่สามารถจะเขียนให้สุดความคิดได้ แต่หนังสือเล่มนี้ท่านเจ้าคุณสามารถบรรยายให้สุดความคิดได้ อาตมาคิดว่าเป็นแบบอย่างของงานเขียนในทางศาสนาและงานวิชาการได้ คือมีทั้งอรรถและรส อรรถคือเนื้อหา รสคือรสของภาษา”
พระไพศาลยอมรับว่าได้รับอิทธิพลจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และท่านพุทธทาสในการใช้ชีวิตและเขียนหนังสือมาพอสมควร โดยเฉพาะหนังสือ “พุทธธรรม” นั้นมีอิทธิพลต่องานเขียนและการค้นคว้าทางพุทธศาสนาอย่างมาก ท่านกล่าวว่า
“ถ้ามีเล่มเดียวที่สามารถติดไปได้ในชีวิตก็เล่มนี้แหละ ถึงแม้จะหนักหน่อยก็ตาม อาตมายังรู้สึกเลยนะว่าหนังสือเล่มนี้ทำให้เราภูมิใจที่เป็นคนไทย การที่คุณเป็นคนไทยแล้วได้อ่านหนังสือเล่มนี้ถือว่าโชคดีและคุ้มค่าในการที่ได้เป็นคนไทยแล้ว บางทีเราก็รู้สึกว่าเป็นฝรั่งโชคดีนะ ได้อ่านหนังสือที่ลึกซึ้ง หนังสือเยอะแยะหลากหลาย แต่พุทธธรรมนี่แหละที่ทำให้เราสามารถเป็นที่อิจฉาของฝรั่งได้ เพราะฝรั่งอ่านเล่มนี้ไม่ได้ แต่คนไทยอ่านได้ ฉะนั้น ถ้าในแง่ชาวพุทธและในแง่ความเป็นคนไทย หนังสือเล่มนี้จะทำให้เราภูมิใจและรู้สึกโชคดีที่ได้เป็นคนไทย...ที่อ่านภาษาไทยออก!!”
[พระไพศาล วิสาโล]
----------------------------------------------------------------------------
ที่มา : http://www.visalo.org/columnInterview/kwanRuen2.htm (คอลัมน์วรรณกรรม : นิตยสารขวัญเรือน vol. 914 December/2 2009)
