มติคนร.ไฟเขียวนำบินไทย เข้าแผนฟื้นฟูกิจการ นายกฯย้ำไม่ใช่ล้มละลาย ดร.สามารถเปลือยขาดทุนปริศนา?

สืบเนื่องจากที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรมว.กลาโหม ได้เรียกนายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรีและรมว.สาธารณสุข นายศักดิ์สยาม ชิดชอบ รมว.คมนาคม และนายถาวร เสนเนียม รมช.คมนาคม ในฐานะกำกับดูแลการบินไทยเข้าหารือประมาณครึ่งชั่วโมง 

โดย   นายอนุทิน เปิดเผยภายหลังการหารือว่า การบินไทยถือเป็นหน้าเป็นตาของประเทศ ส่วนการเพิ่มเงินจากกระทรวงการคลังไปค้ำประกันหนี้หรือหาเงินทุนเพื่อจะมาลงก็ลำบาก ซึ่งก็น่าจะเหลืออยู่วิธีการเดียวคือการฟื้นฟูการบินไทย ซึ่งการฟื้นฟูกิจการจะต้องมีขั้นตอนทำไปพร้อมๆกันกับการปรับโครงสร้างผู้บริหารการบินไทยเพื่อเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการได้ เป็นสิ่งที่หารือกันเบื้องต้นในขณะนี้ แต่ทั้งนี้และทั้งนั้นขึ้นอยู่กับผู้ถือหุ้นใหญ่ของการบินไทยซึ่งมีกระทรวงการคลังเป็นหลักแต่วันนี้ทางกระทรวงการคลังไม่ได้มาหารือด้วย

“นายกรัฐมนตรีก็มีความเห็นไปในทางเห็นด้วยที่จะให้มีการฟื้นฟูกิจการการบินไทย ซึ่งถือเป็นวิธีการที่สวยที่สุดถ้าทุกคนและทุกฝ่ายให้ความร่วมมือ การบินไทยก็จะสามารถดำเนินธุรกิจต่อไปได้”

อ่านข่าว - นายกฯลั่นปล่อย บินไทย ล้มละลายไม่มีในหัว จ่อนับหนึ่งทำแผนฟื้นฟูกิจการ ลำบากหาเงินเติม

ล่าสุด พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (คนร.) โดยมีประเด็นที่ต้องจับตาเกี่ยวกับแผนการฟื้นฟู บมจ.การบินไทย หลังจากใช้ไม่ถึง 1 ชั่วโมง พล.อ.ประยุทธ์ ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชน ยืนยันว่า ที่ประชุมเห็นชอบให้เข้าสู่กระบวนการฟื้นฟู ภายใต้ พ.ร.บ.ล้มละลาย และปฏิเสธที่จะตอบคำถามว่าจะมีการลดสัดส่วนผู้ถือหุ้นหรือไม่ 

เมื่อถามว่าจะลดสัดส่วนผู้ถือหุ้นหรือไม่ พล.อ.ประยุทธ์ โบกมือทำสัญลักษณ์ว่าไม่มี พร้อมกล่าวว่า "วันนี้ขอให้รู้แค่นี้พอ ต้องให้เข้าสู่การพิจารณาของครม.ก่อน จะให้พูดก่อนครม. ได้อย่างไร จะไปวิพากษ์วิจารณ์ก่อนอะไรมันไม่ได้"

เมื่อถามว่า แผนฟื้นฟูดังกล่าวเป็นไปตามกฎหมายล้มละลายหรือไม่ พล.อ.ประยุทธ์ กล่าวว่า แผนการฟื้นฟูกับการล้มละลายเป็นคนละอันกัน อันนี้คือเรื่องมาตรการการฟื้นฟู 

เมื่อถามย้ำว่า ไม่ได้มีการค้ำประกันเงินกู้แล้วใช่หรือไม่ พล.อ.ประยุทธ์ ไม่ตอบก่อนเดินกลับไปยังห้องทำงานบนตึกไทยคู่ฟ้าทันที

ด้านนางนฤมล ภิญโญสินวัฒน์ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวว่า ผลการประชุมคนร. วันเดียวกันนี้จะนำเข้าสู่การพิจารณาของครม. ในวันพรุ่งนี้ทันที ว่าจะเข้าสู่กระบวนการของการทำแผนฟื้นฟูกิจการการบินไทย ส่วนรายละเอียดก็ต้องรอการพิจารณาของครม. ก่อน สำหรับแผนการฟื้นฟูซึ่งที่ประชุมคนร.เห็นชอบในวันนี้ ยืนยันไม่ใช่เรื่องการล้มละลาย เพียงแต่จะดำเนินการเพื่อเข้าสู่แผนฟื้นฟูและการบริหารแผนฟื้นฟู เพื่อจะได้มีการปรับโครงสร้างหนี้และรายละเอียดต่างๆ 

ผู้สื่อข่าวถามว่า ในกรณีการยื่นต่อศาลจะยื่นเพียงศาลเดียวหรือจะยื่นทั้งศาลไทยและศาลสหรัฐฯ นางนฤมล กลาวว่า ยังไม่ได้หารือในรายละเอียดเรื่องดังกล่าว แต่น่าจะเป็นของไทย

เมื่อถามย้ำว่า จะส่งเรื่องให้ศาลล้มละลายกลางใช่หรือไม่ นางนฤมล กล่าวว่า น่าจะเป็นเช่นนั้น แต่ขอให้มีความชัดเจนในการประชุมครม.ก่อน วันนี้คนร.แค่เห็นชอบและเลือกทางเลือกนี้ที่จะเข้าสู่แผนฟื้นฟู

เมื่อถามว่า กระบวนการยื่นต่อศาลแนวโน้มจะสามารถยื่นเรื่องได้ ในระหว่างเดือนมิ.ย.-ก.ค.นี้ ตามที่กระทรวงคมนาคมคาดหวังไว้ใช่หรือไม่ นางนฤมล กล่าวว่า วันนี้ที่ประชุมเห็นชอบในหลักการ ยังไม่ได้ลงรายละเอียดและขั้นตอนของเวลา คงจะหารือกันในครม.พรุ่งนี้

เมื่อถามว่า แนวทางนี้การบินไทยเห็นชอบด้วยหรือไม่ นางนฤมล กล่าวว่า ไม่มีการเห็นแย้ง และไม่มีใครเห็นแย้ง ทั้งกระทรวงคมนาคมและกระทรวงการคลัง

ผู้สื่อข่าวถามว่า แผนการฟื้นฟูการบินไทยครั้งนี้จะต้องทำให้การบินไทยไม่ใช่รัฐวิสาหกิจใช่หรือไม่ นางนฤมล กล่าวว่า รายละเอียดคงต้องรอหลังการพิจารณาของครม. ดังนั้นจึงยกเลิกมติ คนร. เดิมที่จะให้กระทรวงการคลังเป็นผู้ค้ำประกันเงินกู้ แต่มาเลือกแนวทางการดำเนินการแผนฟื้นฟู

"นายกรัฐมนตรี ได้กำชับให้สร้างการรับรู้ให้กับประชาชน ว่าวิธีการนี้ ไม่ใช่เข้าสู่กระบวนการล้มละลาย เป็นการเข้าสู่กระบวนการเพื่อเข้าสู่แผนการฟื้นฟู ส่วนรายละเอียดชัดเจนคงต้องรอที่ประชุมครม.ในวันพรุ่งนี้ และยืนยันว่าไม่ใช่การล้มละลายอย่างแน่นอน"นางนฤมล กล่าว

เมื่อถามว่า คนร. ได้หารือหรือไม่ว่า การฟื้นฟูกิจการมีแนวทางการเพิ่มทุนในกิจการหรือไม่และอย่างไร นางนฤมล กล่าวว่า เมื่อเข้าสู่ขั้นตอนของแผนการฟื้นฟูจะมีผู้ทำแผน และแผนดังกล่าวจะต้องเห็นชอบโดยศาล ซึ่งทุกขั้นตอนเป็นไปตามกฎหมาย ดังนั้นรายละเอียดจะเป็นเช่นไรก็ขึ้นอยู่กับศาลว่าจะอนุมัติแผนไหน ทั้งนี้อาจมีผู้เสนอหลายฝ่ายโดยจะมีทั้งฝ่ายเจ้าหนี้ที่สามารถเสนอแผนได้เช่นกัน วันนี้จึงยังบอกไม่ได้ว่าจะเป็นอย่างไร เพียงแต่เห็นชอบในหลักการว่าจะเข้าสู่กระบวนการแผนฟื้นฟูการบินไทย เพื่อให้การบินไทยดำรงคงอยู่ แต่ต้องมีการปรับการดำเนินงานและปรับโครงสร้างหนี้ ตามมาตรการของแผนฟื้นฟู 

เมื่อถามว่า นอกจากเรื่องของแผนฟื้นฟูมีการหารือถึงเรื่องบุคลากรด้วยหรือไม่ นางนฤมล ปฏิเสธว่า ไม่มีการพูดถึง รวมทั้งเรื่องของสหภาพต่างๆ ก็ไม่มีการหารือ

ขณะเดียวกัน ดร.สามารถ ราชพลสิทธิ์  รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์  และ อดีตรองผู้ว่าฯกทม.  ได้โพสต์ข้อความลงในเฟซบุ๊กส่วนตัวว่า "ปริศนา! การบินไทยขาดทุนซ้ำซาก"  บางเส้นทางมีผู้โดยสารมาก แต่ขาดทุนอย่างน่ากังขา! แม้ ครม.มีมติปี 57-62 ให้ทีจียกเครื่ององค์กร ลดรายจ่าย เพิ่มศักยภาพการแข่งขันถึง 8 ครั้ง แต่เหลว! ไม่มีอะไรดีขึ้น สุดยื้อการขาดทุน

เป็นที่รู้กันโดยทั่วไปว่า การบินไทยมีผลประกอบการขาดทุนต่อเนื่องมานานหลายปี เช่น ปี 2561 ขาดทุน 11,569 ล้านบาท ปี 2562 ขาดทุน 12,017 ล้านบาท โดยมีรายละเอียดของการขาดทุนดังนี้

ปี 2561 ขาดทุน 48 เส้นทาง ได้กำไร 59 เส้นทาง
ปี 2562 ขาดทุน 60 เส้นทาง ได้กำไร 39 เส้นทาง

เมื่อเจาะลึกดูการขาดทุนของบางเส้นทาง พบว่าน่าแปลกใจมากว่าทำไมการบินไทยจึงขาดทุนได้ ทั้งๆ ที่มีผู้โดยสารมากและราคาค่าโดยสารสูง ยกตัวอย่างเช่น

1.เส้นทาง กรุงเทพฯ-ลอนดอน
1.1 ปี 2561 มีเที่ยวบินไป-กลับ 1,434 เที่ยว มีผู้โดยสารเฉลี่ย 77.7% ของจำนวนที่นั่งทั้งหมด ขาดทุนรวม 669 ล้านบาท คิดเป็นขาดทุนเฉลี่ยเที่ยวละ 466,527 บาท
1.2 ปี 2562 มีเที่ยวบิน 1,434 เที่ยว มีผู้โดยสารเฉลี่ย 82.9% ของจำนวนที่นั่งทั้งหมด ขาดทุนรวม 799 ล้านบาท คิดเป็นขาดทุนเฉลี่ยเที่ยวละ 557,183 บาท

2.เส้นทาง กรุงเทพฯ-มอสโคว์
2.1 ปี 2561 มีเที่ยวบินไป-กลับ 418 เที่ยว มีผู้โดยสารเฉลี่ย 67.9% ของจำนวนที่นั่งทั้งหมด ขาดทุนรวม 470 ล้านบาท คิดเป็นขาดทุนเฉลี่ยเที่ยวละ 1,124,402 บาท
2.2 ปี 2562 มีเที่ยวบิน 416 เที่ยว มีผู้โดยสารเฉลี่ย 76.5% ของจำนวนที่นั่งทั้งหมด ขาดทุนรวม 477 ล้านบาท คิดเป็นขาดทุนเฉลี่ยเที่ยวละ 1,146,635 บาท

เมื่อย้อนดูมติ ครม.ในช่วงปี 2557-2562 พบว่า ครม.มีมติให้การบินไทยแก้ปัญหาการดำเนินงานถึง 8 ครั้ง เช่น
มติ ครม.วันที่ 27 ตุลาคม 2558 ให้การบินไทยปฏิรูปตัวเองโดยลดค่าใช้จ่ายการดำเนินงาน และปรับปรุงระบบการดำเนินงาน โดยเฉพาะค่าใช้จ่ายด้านบุคลากร รวมทั้งสิทธิประโยชน์ของผู้บริหารและพนักงานระดับสูงทั้งในอดีตและปัจจุบัน เพื่อช่วยบรรเทาปัญหาการขาดทุนสะสม และเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันทางธุรกิจของการบินไทยต่อไป

มติ ครม.วันที่ 4 ธันวาคม 2561ให้ปรับปรุงพัฒนาการบริหารจัดการของการบินไทยให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ลดต้นทุนค่าใช้จ่าย และสามารถแข่งขันได้อย่างเต็มศักยภาพในธุรกิจการขนส่งทางอากาศในปัจจุบัน โดยการปรับโครงสร้างและการบริหารจัดการองค์กรให้เหมาะสม ถึงแม้ว่า ครม.ได้มีมติให้การบินไทยแก้ปัญหาในช่วงปี 2557-2562 แล้วก็ตาม แต่ผลประกอบการของการบินไทยในช่วงปีดังกล่าวก็ยังคงขาดทุนทุกปี ยกเว้นปี 2559 เพียงปีเดียวที่มีกำไรแค่ 47 ล้านบาท

ถึงวันนี้จึงคาดกันว่า ครม.จะตัดสินใจไม่อนุมัติให้กระทรวงการคลังค้ำประกันเงินกู้ระยะสั้นประมาณ 54,700 ล้านบาท ตามที่การบินไทยร้องขอ แต่จะเลือกแนวทางให้มีการฟื้นฟูกิจการการบินไทยโดยผ่านกระบวนการของศาลล้มละลายกลาง (ซึ่งไม่ใช่กระบวนการล้มละลาย) เพราะจะเป็นทางออกที่ดีที่สุดของการบินไทย เนื่องจากสามารถดำเนินกิจการต่อไปได้ พักชำระหนี้ได้ และเจรจาให้เจ้าหนี้ลดหนี้ลงได้

ไม่ว่า ครม.จะเลือกแนวทางใดก็ตาม ผู้ที่จะทำให้การบินไทยอยู่รอดปลอดภัยได้ก็คือผู้บริหารและพนักงานของการบินไทยทุกคน ไม่ใช่คนอื่น ดังนั้น ถ้าทุกคนผนึกกำลังร่วมกันต่อสู้อย่างแน่วแน่และจริงจัง ผมมั่นใจว่าการบินไทยจะสามารถฝ่าฟันวิกฤตอันเลวร้ายนี้ไปได้ และในที่สุดจะทำให้สายการบินไทยกลับมาพลิกฟื้นทำกำไรได้เหมือนในอดีตที่เคยรุ่งเรือง