อาหารและสมุนไพรช่วยกระตุ้นน้ำนมคุณแม่ที่มีน้ำนมน้อยได้จริงหรือ ?

       อาจจะกล่าวได้ว่าเมื่อทารกคลอดออกมา อาหารมื้อแรกที่ดีที่สุดไปจนถึงอายุ 6 เดือน คือสารอาหาร และภูมิคุ้มกันที่ได้จากนมแม่ ดังนั้นการเลือกรับประทานอาหารในระยะหลังคลอดเพื่อบำรุงน้ำนมจึงเป็นเรื่องสำคัญสำหรับมารดาหลังคลอดและทารกอย่างมาก

        สำหรับอาหารที่เหมาะสมกับมารดาที่มีน้ำนมน้อยก็จะประกอบด้วย อาหารที่มีรสมัน เช่น ฟักทอง หัวปลี และสมุนไพรที่ให้รสร้อน เช่น หัวหอมแดง ข่า ขิง ตะไคร่ กระชายซึ่งเป็นสมุนไพรที่หาง่าย มีอยู่ในครัวเรือนด้วยกันทั้งสิ้น สามารถนำมาปรุงอาหารรับประทานในชีวิตประจำวัน เพื่อเป็นการกระตุ้นน้ำนมให้ไหลดีขึ้น และทำให้ปริมาณน้ำนมเพิ่มขึ้น พร้อมได้น้ำนมที่มีคุณภาพสำหรับทารก

           การดูแลสุขภาพของมารดาด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์แล้ว แต่ในบางครั้งปริมาณน้ำนมยังมีไม่เพียงพอในการเลี้ยงดูทารก แต่ด้วยศาสตร์แห่งภูมิปัญญา ยังมีการกระตุ้นร่างกายจากภายนอก ที่เราเรียกกันอย่างคุ้นเคย คือ การอยู่ไฟ ซึ่งจะประกอบด้วยหัตการต่างๆ เช่น การทับหม้อเกลือสมุนไพร เพื่อกระตุ้นให้มดลูก ขับน้ำคาวปลา และมดลูกเข้าอู่เร็วขึ้น การประคบสมุนไพร ด้วยลูกประคบสมุนไพร ใช้ประคบบริเวณเต้านม เพื่อลดอาการเต้านมคัดตึง ตลอดจนลดอาการเจ็บปวด ทำให้น้ำนมไหลสะดวกขึ้น นอกจากนั้นยังมี การอบตัวด้วยสมุนไพรและการอาบน้ำด้วยสมุนไพร สำหรับมารดาที่คลอดเองตามธรรมชาติ มีการบริบาลมารดา ด้วยวิธีการนั่งถ่านสมุนไพร เพื่อให้แผลบริเวณฝีเย็บแห้งเร็วขึ้น ถ้าในบางกรณีน้ำนมมารดายังน้อยอยู่ อาจจะต้องพึ่งตำรับยาไทย เพื่อกระตุ้นน้ำนม ลักษณะเป็นยาต้มหรือยาปรุงเฉพาะรายสำหรับมารดาหลังคลอด ซึ่งปัจจุบันมีการควบคุมการผลิตที่ได้มาตรฐาน และปลอดภัย บรรจุเสร็จพร้อมรับประทาน สะดวกต่อการพกพาและเก็บรักษา ซึ่งนอกจากการเลือกรับประทานอาหารและการทำหัตถการแล้วยาสมุนไพรก็ยังเป็นอีกหนึ่งทางเลือก เพื่อเป็นการช่วยกระตุ้นน้ำนม

           นอกจากนี้มารดาหลังคลอดควรดื่มน้ำอุ่นมากๆเพราะขณะที่มารดาให้นมแก่ทารก ร่างกายจะสูญเสียน้ำถึงวันละ 2 ลิตร จึงควรดื่มน้ำเพื่อชดเชยให้เพียงพอ การเลือกรับประทานอาหารที่ถูกต้อง เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญและมีประโยชน์อย่างมากทั้งตัวมารดาหลังคลอดเองและตัวลูกน้อย เพราะพัฒนาการทั้งทางร่างกาย จิตใจ และสติปัญญาที่สมบูรณ์หรือไม่นั้น ย่อมมาจากการได้รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายเป็นสิ่งสำคัญ