ไม่เคยทราบมาก่อน!! เปิดพระราชดำรัสในหลวง ร.5 เรื่อง การสร้างพระเมรุมาศและพระราชพิธี ในงานออกพระเมรุของพระองค์

ใกล้เข้ามาทุกทีกับพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระราชพิธีแห่งควาวมโศกเศร้าของเราคนไทยทุกคน ซึ่งจะมีขึ้นในวันที่ 26 ตุลาคม 2560 และหากย้อนไปในวันนี้ (23 ต.ค. 60) เมื่อ 107 ปีก่อน (23 ตุลาคม 2453) ก็เป็นอีกวันที่คนไทยต้องโศกเศร้า กับการสูญเสียพระมหากษัตริย์ผู้เป็นมิ่งขวัญของชาวสยาม พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5

 

โดยในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ หรืองานออกพระเมรุ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้ยึดตามแบบแผนดั้งเดิมของงานออกพระเมรุมาศ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ซึ่งมีความแตกต่างจากงานออกพระเมรุในช่วงรัชกาลที่ 1- 4 โดยในยุคแรกการจัดสร้างพระเมรุมาศ จะมีขนาดใหญ่โตเต็มรูปแบบ มีทั้งพระเมรุมาศครอบด้านนอก และพระเมรุทอง หรือ พระเมรุน้อย อยู่ด้านใน กระทั่งในสมัยรัชกาลที่ 5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระกระแสพระราชดำรัส สั่งถึงการพระบรมศพของพระองค์ไว้ในพระราชหัตถเลขาฉบับหนึ่งว่า

 

 

"แต่ก่อนมา ถ้าพระเจ้าแผ่นดินสวรรคตลง ก็ต้องปลูกเมรุใหญ่ ซึ่งคนไม่เคยเห็นแล้วจะนึกเดาไม่ถูกว่า โตใหญ่เพียงไร เปลืองทั้งแรงคน และเปลืองทั้งพระราชทรัพย์ ถ้าจะทำในเวลานี้ก็ดูไม่สมกับการที่เปลี่ยนแปลงของบ้านเมือง ไม่เป็นเกียรติยศยืดยาวไปได้เท่าใด ไม่เป็นประโยชน์แก่คนทั้งปวง กลับเป็นความเดือดร้อน ถ้าเป็นการศพท่านผู้มีพระคุณ หรือผู้มีบรรดาศักดิ์ใหญ่อันควรจะได้เกียรติยศ ฉันไม่อาจจะลดทอน ด้วยเกรงว่าคนจะไม่เข้าใจ ว่าผู้นั้นประพฤติไม่ดีอย่างหนึ่งอย่างใด จึงไม่ทำการศพให้สมเกียรติยศซึ่งควรจะได้ แต่เมื่อตัวฉันเองแล้ว เห็นว่าไม่มีข้อขัดข้องอันใด เป็นถ้อยคำที่จะพูดได้ถนัด จึงขอให้ยกเลิกงานพระเมรุใหญ่นั้นเสีย ปลูกแต่ที่เผาอันพอสมควร ณ ท้องสนามหลวง แล้วแต่จะเห็นสมควรกันต่อไป"

 

ในกาลต่อมา การปรับลดขนาดพระเมรุมาศในพระราชพิธีพระบรมศพของรัชกาลที่ 5  กลายเป็นแบบแผนของงานออกพระเมรุมาศที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน
 

 

ขอบคุณข้อมูลจาก : Kapook