ศ.ศ.ป.เชิดชูสุดยอดฝีมือผู้อนุรักษ์หัตถกรรมหาชมยาก “งานอัตลักษณ์แห่งสยาม”

ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพระหว่างประเทศ (องค์การมหาชน) หรือ ศ.ศ.ป.  ปลื้มนำผลงานบุคคลแห่งปีภายใต้โครงการเชิดชูผู้ทำงานศิลปหัตถกรรม ประจำปี 2563  ที่ได้รับการเชิดชูเป็น “ครูศิลป์ของแผ่นดิน” “ครูช่างศิลปหัตถกรรม” และ “ทายาทช่างศิลปหัตถกรรม” 29 ท่าน จัดแสดงสู่สายตาผู้มาชมภายใน “งานอัตลักษณ์แห่งสยาม ครั้งที่ 11”ตอกย้ำอนุรักษ์งานศิลปหัตถกรรมที่ใกล้สูญหาย ให้คงอยู่สืบไป

นางสาวแสงระวี  สิงหวิบูลย์   รองผู้อำนวยการ รักษาการผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพระหว่างประเทศ  กล่าวว่า  ภาพรวมตลอดของการจัดงานทั้ง4  วัน ภายในงานอัตลักษณ์แห่งสยาม ครั้งที่ 11 นั้น ได้มีประชาชนทั่วไป  ผู้ที่รักงานศิลปหัตถกรรม ตลอดจนกลุ่มนักศึกษาที่สนใจในงานศิลปหัตถกรรม ให้ความสนฝใจได้เข้ามาร่วมชมสุดยอดผลงานของบุคคลแห่งปีที่ได้รับการเชิดชูเป็น  “ครูศิลป์ของแผ่นดิน” “ครูช่างศิลปหัตถกรรม” และ “ทายาทช่างศิลปหัตถกรรม” ประจำปี 2563  ทั้ง 29 ท่าน ที่นำมาจัดแสดงและการสาธิตถ่ายทอดองค์ความรู้พร้อมทั้งได้เลือกซื้อผลิตภัณฑ์งานหัตถกรรมจากร้านจำหน่ายกว่า 200 ร้านค้าเป็นจำนวนมาก

 

สำหรับ บุคคลที่SACICT เชิดชูเป็น“ครูศิลป์ของแผ่นดิน” “ครูช่างศิลปหัตถกรรม” และ“ทายาทช่างศิลปหัตถกรรม” ประจำปี 2563 นี้ มีจำนวน 29 ท่าน และทั้ง 29 ท่านนี้คงจะกล่าวได้ว่าเป็นสุดยอดฝีมือแห่งวงการงานศิลปหัตถกรรมจริงๆ  เพราะนอกจากท่านจะเป็นผู้มีทักษะฝีมือ  และผู้ที่เปี่ยมด้วยองค์ความรู้ภูมิปัญญาที่สะท้อนผ่านผลงานอันทรงคุณค่า งดงาม น่าประทับใจ ที่เป็นที่สุดของงานแขนงนั้นๆ จริงๆ แล้ว ยังเป็นผู้ที่อนุรักษ์สืบสาน หรือบางท่านมีการฟื้นฟูงานหัตถกรรมที่ใกล้จะสูญหายให้ได้กลับมามีลมหายใจต่อไปได้อีกซึ่งถือเป็นเรื่องที่มีความสำคัญมาก  

และนี่เป็นบทบาทความสำคัญ ที่ในปีนี้ SACICT ให้ความสำคัญกับบุคคลที่เป็นผู้ทำงานศิลปหัตถกรรมในประเภทที่มีแนวโน้ม ใกล้จะสูญหาย หรือเหลือผู้ทำน้อยราย  หรืองานบางประเภทแทบจะไม่มีใครรู้จัก หรือพบเห็น และหากไม่มีการรักษาสืบสานไว้ ก็คงจะสูญหายไปในที่สุด ตัวอย่างผลงานที่สำคัญ เช่น การทำ “ประทุนเกวียนโบราณ”ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีมาแต่ครั้งบรรพบุรุษ ปัจจุบันการใช้ประทุนเกวียนในวิถีชีวิตแทบไม่มีให้เห็นจนใกล้จะสูญหายคนรุ่นหลังก็แทบไม่รู้จักแล้ว 

 

ผลงานครูเหลื่อม สิงหชัย

 

ยังคงเหลือ ครูเหลื่อม สิงห์ชัย ผู้ที่สืบสานการทำประทุนเกวียนอยู่เพียงรายเดียวอยู่ในจังหวัดสุรินทร์  หรือครูสมทรัพย์ ศรีสุวรรณ หรือสล่าแดง ผู้ที่สืบทอดฟื้นฟูภูมิปัญญาท้องถิ่น “การปั้นน้ำต้นแบบโบราณ” ที่นับวันจะหายไปจากวิถีชีวิตของคนล้านนาให้กลับมามีลมหายใจคู่บ้านน้ำต้น และชาวล้านนามาจนถึงในปัจจุบัน  หรือการทำงาน “กุบละแอ”หมวกโบราณของชาวล้านนา ที่ใกล้จะสูญหายไปจากวิถีชีวิตของคนไทยแล้วแต่ยังมีครูแสวง ศิริ ที่ยังคงอนุรักษ์ภูมิปัญญาการทำ “กุบละแอ” คงอยู่ในปัจจุบันโดยที่ยังไม่สูญหายไปจากชาวล้านนา

 

นายเหลื่อม สิงห์ชัย ครูศิลป์ของแผ่นดิน ปี 2563

 

นายแสวง ศิริ ครูช่างศิลปหัตถกรรม ปี 2563 

 

หรือการทำงาน “กระจกเกรียบ” ที่เคยสูญหายไปจากประเทศไทย แต่กลับมีผู้ที่ฟื้นฟู อย่างครูรชต ชาญเชี่ยว ช่างหุงกระจกที่คงเหลือเพียงคนเดียวในประเทศไทย ที่ทุ่มแรงกาย แรงใจ เพื่อทำให้ งานกระจกเกรียบโบราณหลากสีที่เลือนหายไปแล้วกลับมามีลมหายใจเติมเต็มคุณค่างานประณีตศิลป์ไทยอย่างสง่างามขึ้นอีกครั้ง 

 

นายรชต ชาญเชี่ยว ครูช่างศิลปหัตถกรรม ปี 2563 

นอกจากนี้ ยังมีคนรุ่นใหม่ที่เห็นความสำคัญงานหัตถกรรมที่ใกล้สูญหาย กลับกลายเป็นผู้สืบสานรักษาให้ภูมิปัญญาของบรรพบุรุษดำรงคงอยู่ อย่าง “หลูบเงิน” เป็นงานที่หายากและไม่เป็นที่รู้จักของคนในปัจจุบันแต่กับมีคนหนุ่มรุ่นใหม่อย่าง ธีร์ธวัช แก้วอุด สืบสานไว้จนถึงปัจจุบัน

 

นายธีร์ธวัช แก้วอุด ทายาทช่างศิลปหัตถกรรม

 

หรือสาวน้อยผู้ที่เกิดและเติบโตมาในชุมชนบ้านห้วยห้อม จังหวัดแม่ฮ่องสอน สืบสานการทอผ้าขนแกะ  งานหัตถกรรมที่เกิดขึ้นด้วยพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในการสร้างงาน สร้างอาชีพแก่คนไทยบนดอยสูง และยังคงสืบสานมาจนถึงทุกวันนี้  ตัวอย่างงานเหล่านี้เป็นงานหัตถกรรมที่มีคุณค่า เป็นภูมิปัญญาไม่ควรต้องสูญหายไปจากแผ่นดิน จึงเป็นสิ่งที่ SACICT ให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง 

 

นางสาวอังคณา นักรบไพร ทายาทช่างศิลปหัตถกรรม

ในขณะเดียวกัน  SACICT ยังมีแนวคิดที่จะส่งเสริมงานศิลปหัตถกรรมเหล่านี้ให้ได้เป็นที่รู้จัก ตลอดจนได้รับโอกาสในการพัฒนา สร้างมูลค่าในเชิงเศรษฐกิจ การสร้างรายได้ก็ถือว่าเป็นเรื่องที่สำคัญ รวมทั้งหน้าที่ของความเป็นครูก็พร้อมส่งเสริมในเรื่องของการถ่ายทอดองค์ความรู้ต่างๆซึ่งนับวันมีแต่สูญหาย ดังนั้นใน อัตลักษณ์แห่งสยาม ในครั้งนี้จึงนับเป็นโอกาสที่ทำให้ผู้ที่ SACICT เชิดชูได้เป็นที่รู้จัก  และผู้ที่มาชมผลงานก็ได้สัมผัสกับผลงานในสาขาที่อาจไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน พร้อมจะได้ความรู้ผ่านการถ่ายทอดแนวคิด แรงบันดาลใจในการทำงานหัตถกรรมผ่านการสาธิต อันจะนำไปสู่การสร้างการรับรู้ เรียนรู้สร้างแรงบันดาลใจและช่วยกันอนุรักษ์งานศิลปหัตถกรรมของชาติให้คงอยู่ต่อไป” นางสาวแสงระวี   กล่าว