ราคาน้ำมัน ขึ้น ลง เกิดจาก 8 ปัจจัย ตัวชี้ชะตา ถูก หรือ แพง

พักนี้ ราคาน้ำมัน ถือเป็นอีกหนึ่งประเด็นที่คนในสังคมกำลังพูดถึงกันเป็นจำนวนมาก หลังจากมีการประกาศ ราคาน้ำมันขึ้นอย่างต่อเนื่อง แถมยังมีการนำไปเปรียบเทียบด้วยว่า ช่วงนี้เมื่อปีที่แล้ว ราคาน้ำมันถูกกว่าตั้งเยอะ โดยเรามาดูกันว่า สาเหตุที่ราคาน้ำมันแพง พร้อมปัจจัยอื่นๆ ที่มีส่วนทำให้ราคาน้ำมันผันผวนได้ทุกเมื่นั้นมีอะไรกันบ้าง

 

 

1. ความเชื่อมโยงของราคาน้ำมันดิบและราคาน้ำมันสำเร็จรูป 
น้ำมันดิบจะผ่านขั้นตอนการกลั่นเพื่อได้ผลผลิตเป็นน้ำมันสำเร็จรูป ต้นทุนของน้ำมันดิบในแต่ละช่วงมีผลต่อราคาน้ำมันสำเร็จรูปด้วย

2. ความต้องการน้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปที่เพิ่มขึ้น 
ความต้องการน้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปที่กำลังเพิ่มขึ้นทั้งภายในประเทศและระดับโลก มีส่วนทำให้ราคาน้ำมันเพิ่มขึ้นหรือลดลงในแต่ละช่วงเวลา

3. ข้อจำกัดของกำลังการกลั่นน้ำมันในตลาดโลก 
โรงกลั่นน้ำมันทั่วโลกที่ดำเนินอยู่ในขณะนี้ ใกล้จะเต็มกำลังพิกัดแล้ว การสร้างโรงกลั่นน้ำมันใหม่ต้องใช้ เงินลงทุนมหาศาลเพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานการรักษาสิ่งแวดล้อมที่เข้มงวดขึ้นทั่วโลก จึงมีส่วนทำให้ราคาน้ำมันเพิ่มขึ้นเช่นกัน

4. เสถียรภาพซัพพลาย หรืออุปทานของน้ำมันดิบ 
ความไม่มั่นคงและไร้เสถียรภาพทางการเมืองในภูมิภาคตะวันออกกลาง ยังเป็นสาเหตุของความไม่แน่นอนในการผลิตน้ำมันดิบ และเป็นหนึ่งในต้นเหตุของการผันผวนของราคาน้ำมันดิบด้วย

 

5. สภาพอากาศที่รุนแรงและยากต่อการพยากรณ์หรือคาดเดา 
สภาพอากาศที่ส่งผลกระทบรุนแรง เช่น พายุเฮอร์ริเคน ในสหรัฐอเมริกา ทำให้กำลังการกลั่นน้ำมันทั่วโลกลดลงเป็นระยะๆ ประกอบกับการเก็งกำไรจากปริมาณการกลั่นน้ำมันสำเร็จรูปในตลาด เป็นที่มาของราคาน้ำมันสำเร็จรูปที่มีความผันผวนทั่วโลก

6. ปรากฏการณ์ตามฤดูกาล 
ราคาน้ำมันสำเร็จรูปได้รับอิทธิพลจากความต้องการใช้น้ำมันบางชนิดที่เปลี่ยนไปตามฤดูกาล ของแต่ละภูมิภาค

7. การเก็งกำไรของตลาด 
น้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปนั้นทำการซื้อขายกันในตลาดเปิด จึงไม่สามารถหลีกเลี่ยงการเก็งกำไรของตลาดได้ รวมทั้งน้ำมันเป็นสินค้าใที่ได้รับความสนใจเพิ่มขึ้นจากบรรดานักลงทุนและการเก็งกำไร มีส่วนทำให้ราคาน้ำมันผันผวนได้

8. ความผันผวนของค่าเงิน 
น้ำมันดิบและน้ำมันสำเร็จรูปในตลาดหลักของโลกซื้อขายกันด้วยเงินสกุลดอลลาร์สหรัฐ เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงหรือความผันผวนเกิดขึ้นกับอัตราแลกเปลี่ยนระหว่างสกุลเงินท้องถิ่น กับเงินดอลลาร์สหรัฐ ต้นทุนในการซื้อน้ำมันดิบหรือน้ำมันสำเร็จรูปก็จะเปลี่ยนแปลงไปด้วย

ด้วยปัจจัยต่างๆ เหล่านี้จึงเป็นคำตอบของคำถามที่ว่า ทำไมราคาน้ำมันในช่วงเดียวกันของคนละปีถึงมีราคาต่างกัน 

ที่มา : shell / กระทรวงพลังงาน / กรุงเทพธุรกิจ 2563 / กรุงเทพธุรกิจ 2564