- 28 มิ.ย. 2565
"อ.เจษฎ์" ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ รายการ ชัวร์แน่หรือแชร์มั่ว EP. 13 "เจลแอลกอฮอล์ เก็บไว้ในรถ จะติดไฟเองหรือไม่ ?"
"อ.เจษฎ์" ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ ระบุว่า มีการแชร์คลิป ที่มีภาพของรถยนต์ที่ถูกเพลิงไหม้ โดยอ้างว่าเป็นเหตุการณ์ในประเทศบราซิลที่ "เกิดจากการที่ลืมขวดเจลแอลกอฮอล์ล้างมือ ทิ้งไว้ในรถที่จอดตากแดดไว้นานๆ และแอลกอฮอล์สามารถติดไฟได้เอง" ... มันเป็นไปได้ด้วยเหรอ ที่เจลล้างมือจะติดไฟเอง !?
คำตอบคือ เรื่องนี้ไม่จริงครับ !! ถึงแม้ว่า เจลล้างมือจะมีแอลกอฮอล์ซึ่งเป็นสารที่จุดติดไฟได้ มันก็ต้องใช้ความร้อนสูงมหาศาลถึงจะสามารถเกิดการติดไฟขึ้นเอง (spontaneous combustion)
ปกติแล้ว การใช้เจลหรือน้ำยาล้างมือที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์นั้น จะต้องระวังในการใช้งานเสมอเนื่องจากมันสามารถติดไฟได้ง่าย เพียงแค่เทลงในจาน และจุดไฟด้วยที่จุดเตาแก๊ส ก็สามารถติดไฟได้ และมีอุณหภูมิของยอดเปลวไฟอยู่ที่ 260 - 538 องศาเซลเซียส เลยทีเดียว ไอระเหยจากเจลล้างมือก็สามารถติดไฟได้เช่นกัน
แต่การที่เจลหรือน้ำยาแอลกอฮอล์จะลุกติดไฟได้เอง โดยไม่มีประกายไฟหรือเปลวไฟใดๆ มาโดนมันเลยนั้น แอลกอฮอล์จะต้องได้รับความร้อนสูงมหาศาล คือมากกว่า 370 องศาเซลเซียส
ซึ่งอุณหภูมิระดับดังกล่าวนั้น ไม่อาจเกิดขึ้นในรถยนต์ที่จอดตากแดดไว้แน่ๆ งานวิจัยหนึ่งที่ตีพิมพ์เมื่อปี 2018 ในวารสาร Temperature อุณหภูมิเฉลี่ยในรถยนต์ที่จอดตากแดดเอาไว้ ในวันที่แดดร้อนประมาณ 35 องศาเซลเซียสนั้น จะอยู่ที่ 47 องศาเซลเซียส บางส่วนของรถยนต์เช่นที่แผงแดชบอร์ดด้านหน้า อาจจะมีอุณหภูมิสูงขึ้นถึง 71 องศาเซลเซียส แต่นั่นก็ยังห่างไกลจากระดับ 370 องศาเซลเซียสที่แอลกอฮอล์จะลุกติดไฟขึ้นมาเองได้
ในส่วนของภาพที่นำมาอ้างกัน ว่าเจลล้างมือทำให้ไฟไหม้ในรถยนต์ได้ จากประเทศบราซิลนั้น จนถึงบัดนี้ก็ยังไม่มีรายงานข่าวที่ยืนยันว่าเกิดเหตุการณ์เช่นนี้จริง
ดังนั้นคำสรุปก็คือว่า เจลและน้ำยาแอลกอฮอล์ล้างมือ ไม่ได้จะลุกติดไฟขึ้นมาเองในรถยนต์ แม้ว่าจะจอดไว้ในที่ๆ มีแดดจัดก็ตาม ... แต่ก็ต้องระวังอย่าให้มันถูกเปลวไฟ แล้วไม่ควรเก็บไว้ในบริเวณที่มีอากาศร้อนจัด เพื่อลดการระเหยของแอลกอฮอล์ ซึ่งจะทำให้ประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อโรคของมันลดน้อยลง