- 31 ต.ค. 2566
"อ.เจษฎ์" ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ ได้ออกมาเปิดข้อมูลละเอียดยิบ กับทีมข่าวไทยนิวส์ เผยเหตุผล ทำไมบั้งไฟพญานาคถึงเกิดจากน้ำมือมนุษย์
"บั้งไฟพญานาค" ยังคงเป็นที่ถกเถียงกันอย่างไม่สิ้นสุด แม้จะมีการพิสูจน์มาหลายต่อหลายครั้งแล้วก็ตาม โดยล่าสุด ทีมข่าวไทยนิวส์ ได้สอบถามไปยัง "อ.เจษฎ์" ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ ซึ่งเป็นผู้ที่ออกมาให้ข้อมูลเรื่องดังกล่าว และพิสูจน์อย่างต่อเนื่อง
อ.เจษฎ์ ระบุกับทีมข่าวว่า ช่วงนี้ก็เป็นช่วงเทศกาลออกพรรษา วันเพ็ญ 15 ค่ำเดือน 11 ก็จะมีคนไปดูบั้งไฟพญานาคกันทุกปี ซึ่งผมก็จะออกมาอธิบายถึงเหตุผลและที่มา ในทุก ๆ ปี คือหลาย ๆ คนอาจจะเชื่อว่าเป็นเรื่องของสิ่งเล้นลับ ผี บั้งไฟผี พญานาค อันนี้ก็เป็นความเชื่อส่วนบุคคล ซึ่งในมุมของวิทยาศาสตร์ เราก็จะไม่สนใจอะไรประเด็นนั้น
แต่มันเคยมีคำอธิบายเชิงวิทยาศาสตร์ อ้างว่า เป็นเรื่องของการที่มีลูกแก๊สอยู่ใต้น้ำในแม่น้ำโขง และติดไฟพุ่งขึ้นฟ้า ซึ่งตรงนี้ ในเชิงวิทยาศาสตร์ ต้องอธิบายกันใหม่ว่า มันเป็นไปไม่ได้ แม่น้ำโขงเองเป็นน้ำที่ไหลเชี่ยว ไหลผ่านตลอดเวลา พื้นน้ำ ก็เป็น หิน กรวดทราย ซึ่งมันก็ไม่ได้เก็บสะสมก๊าซเอาไว้เหมือนตามหนองบึง เน่า ๆ ที่มีซากพืช ซากสัตว์ ทับถมอยู่ ถ้าเกิดมีแก๊สขึ้นมาจริง ๆ การที่แก๊สมันจะพุ่งขึ้นมาที่ผิวน้ำ ทำไม มันต้องขึ้นในเฉพาะวันนี้ วันออกพรรษาอย่างที่ว่า ที่สำคัญคือ มันขึ้นมาแล้วมันจะติดไฟได้ไง ปกติแล้วถ้าเป็นแก๊สมีเทน ต้องมีคนจุดไฟให้มัน เรื่องใหญ่ที่สุด ก็คือว่า ถึงมันจะติดไฟได้ มันก็ต้องติดแล้วสลายหายไป ไม่ใช่ว่าจะเป็นลูกไฟลอยขึ้นฟ้าได้ ถ้าเป็นแก๊สมันติดแล้วต้องสลายหายไป
คำอธิบายที่น่าเชื่อถือมากกว่า อย่างเช่น คนนี่แหละ ใช้กระสุนยิงขึ้นไปบนฟ้า กระสุนที่ว่าเรียกว่า กระสุนส่องวิถี มีการเจาะรูใส่สารเคมีที่เผาไหม้ และเกิดแสงไฟได้ ดังนั้นในความมืดสนิท ของงานเทศการนี้ แล้วเราอยู่ฝั่งไทย และฝั่งลาวมีการยิงกระสุนขึ้นไปบนฟ้า เราก็จะเห็นเป็นลูกไฟลอยขึ้นไปบนฟ้า หลายคนถามว่า ดูขึ้นไปช้า ๆ ไม่เห็นเหมือนกระสุน แต่ด้วยระยะห่างมันทำให้เราถูกหลอกตา ว่ามันขึ้นจากน้ำ จริง ๆ มันขึ้นจากฝั่ง ถูกหลอกตา ว่าขึ้นช้า ๆ แต่มันอยู่ห่างไหล จริง ๆ มันขึ้นเร็ว
คำอธิบาย เรื่องสิ่งที่มนุษย์ทำ ค่อนข้างน่าเชื่อถือกว่าเยอะ กับการที่บอกว่าเป็น ปรากฏการณ์ธรรมชาติ ที่สำคัญกว่านั้นคือ การที่มันขึ้นเฉพาะวันออกพรรษา ซึ่งวันออกพรรษา เป็นวันที่มนุษย์ กำหนดขึ้น ไม่ใช่วันทางด้าน สุริยคติ ที่เป็นปฏิทินตาม 365 วัน หรือว่าทาง จันทรคติ ถึงเราบอกว่าเป็นวันเพ็ญ 15 ค่ำเดือน 11 ก็ตาม แต่ความจริงแล้ว เรามีการกำหนดเพิ่มเติมเช่น มีการบวก 1 วัน ลบ 1 วัน เพื่อให้เกิดเป็นปีที่ครบสมบูรณ์ ซึ่งมนุษย์เป็นผู้กำหนด ถ้ามันขึ้นตามที่มนุษย์กำหนด คนกระทำก็ต้องเป็นมนุษย์ ส่วนใหญ่ก็จะขึ้นในวัน ออกพรรษาลาว ด้วยซ้ำ เพราะมันตรงกับตารางของทางฝั่งลาวมากกว่า
ขอบคุณภาพ อลงกต สงพัฒน์แก้ว