เตือน กินปลาปักเป้าน้ำจืด เสี่ยงอันตรายถึงชีวิต แนะเลี่ยงได้เลี่ยง

"อ.เจษฎ์" ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ โพสต์ข้อความเตือน

"กินปลาปักเป้าน้ำจืด ก็เสี่ยงจะเจอพิษนะครับ ไม่ใช่เฉพาะปักเป้าทะเล"

วันนี้มีการแชร์คลิปวิดีโอ ของเพจเฟซบุ้คด้านการพาเที่ยว พาไปกินอาหาร โดยเป็นคลิปของชาวบ้านมาปิ้งกิน "ปลาปักเป้าแม่น้ำโขง" โดยระบุว่า เปิปของดีเมืองท่าแขก ซึ่งก็น่าจะหมายถึงที่แขวงคำม่วน ประเทศลาว ซึ่งอยู่ริมแม่น้ำโขง ตรงข้ามอำเภอเมืองนครพนม จังหวัดนครพนม ของไทย

ซึ่งทำเอาหลายคนที่มาดูคลิป สงสัยว่าจะไม่เป็นอันตรายจากพิษปลาปักเป้าที่กินเข้าไปหรือเปล่า ? ขณะที่บางคนก็บอกว่า ปลาปักเป้าน้ำจืด กินได้ ไม่มีพิษ ?

คำตอบคือ ปลาปักเป้าน้ำจืด ก็คล้ายกับปลาปักเป้าทะเล และสัตว์น้ำอีกหลายชนิด (เช่น แมงดาทะเลหางกลม , หมึกสายวงน้ำเงิน ฯลฯ) ที่จริงๆ แล้ว พวกมันไม่ได้สร้างสารพิษในตัวเอง แต่มันสามารถสะสมเชื้อแบคทีเรีย หรือแพลงค์ตอนสาหร่าย ที่สร้างสารพิษร้ายแรง ไว้ในตัวเองได้โดยที่มันไม่เป็นอันตราย จึงนับได้ว่าเป็นสัตว์ที่มีพิษเช่นกัน

ที่สำคัญคือ ถึงแม้ว่าปลาปักเป้าน้ำจืดจะมีทั้งชนิดที่มีพิษและไม่มีพิษครับ แต่ชนิดที่มีพิษนั้นมีอยู่หลายชนิดมากครับ เคยมีข่าวคนเสียชีวิตจากการกินปลาปักเป้าน้ำจืดมาแล้ว ... ดังนั้นจึงมีความเสี่ยงสูงที่จะได้รับอันตราย ถ้าหลีกเลี่ยงได้ก็ควรหลีกเลี่ยงครับ !

#พิษจากปลาปักเป้า 

“ปลาปักเป้า” ในประเทศไทย สามารถพบได้ทั้งในน้ำจืดและทะเล มีทั้งชนิดที่มีพิษและไม่มีพิษ สำหรับพิษของปลาปักเป้าพบได้ทุกส่วนของตัวปลา ซึ่งพบมากที่บริเวณไข่ ตับ เครื่องใน และหนัง โดยสามารถแยกประเภทของพิษตามชนิดของปลาปักเป้าได้ดังนี้

1. "ปลาปักเป้าทะเล" มีพิษที่เรียกว่า “เทโทรโดท็อกซิน” (tetrodotoxin) ซึ่งมีผลต่อการทำงานของระบบกล้ามเนื้อและระบบประสาท ทำให้เกิดอาการลิ้นชา อาเจียน กล้ามเนื้อแขนและขาอ่อนแรง เดินเซ ขยับเขยื้อนไม่ได้ หายใจลำบาก ซึ่งหากมีอาการแพ้มากและรักษาไม่ทันอาจเป็นอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้ โดยอาการมักเกิดอย่างรวดเร็วหลังรับประทานภายใน 5 - 20 นาที หรืออาจนานถึง 2 - 3 ชั่วโมง

2. "ปลาปักเป้าน้ำจืด" มีพิษที่จัดอยู่ในกลุ่ม PSP (Paralytic Shellfish Poison) เมื่อได้รับพิษเข้าสู่ร่างกาย พิษจะเข้าไปขัดขวางเยื่อหุ้มเซลล์ประสาทและเซลล์กล้ามเนื้อ จึงเกิดการยับยั้งการส่งกระแสประสาทและการส่งสัญญาณไฟฟ้าของเซลล์ต่าง ๆ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการชา และเกิดการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อทั่วร่างกาย และที่เป็นอันตรายที่สุดคือ การเป็นอัมพาตของกล้ามเนื้อช่วยหายใจ ซึ่งส่งผลให้หายใจล้มเหลวและเสียชีวิตได้