ส่องเลขเด็ด Golden Boy - สตรีพนมมือ 2 โบราณวัตถุล้ำค่า กลับถึงประเทศไทย

เรียกว่าเป็นข่าวดีสำหรับชาวไทย หลังจากที่ พิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโปลิทัน หรือ เดอะเมท (The Metropolitan Museum of Art /The MET) สหรัฐอเมริกา ได้ส่งคืนประติมากรรมกลับสู่ประเทศไทย 2 ชิ้น ซึ่งได้แก่ ประติมากรรมสำริดรูปพระศิวะ (The Standing Shiva) หรือที่รู้จักกันในชื่อ Golden Boy (โกลเด้นบอย) เลขเด็ด golden boy พร้อมด้วย ประติมากรรมรูปสตรีนั่งชันเข่ายกมือไหว้เหนือศีรษะ (The Kneeling Female) ที่มีอายุเก่าแก่กว่า 900 ถึง 1,000 ปี เป็นสมบัติของแผ่นดิน ที่หายไปจากปราสาทบ้านยางโป่งสะเดา อ.ละหานทราย จ.บุรีรัมย์

 

สำหรับเหตุผลที่ทาง พิพิธภัณฑ์ส่งวัตถุโบราณ Golden Boy และ สตรีพนมมือ คืนให้แประเทศไทย เนื่องจากทั้ง 2 ชิ้นเป็นโบราณวัตถุที่ถูกลักลอบซื้อขายและนำออกจากแผ่นดินไทยอย่างผิดกฎหมาย โดยทาง The MET ได้ส่งผ่าน โบราณวัตถุทั้ว 2 รายการ ผ่านทางสถานกงศุลไทย ณ นครนิวยอร์ก ซึ่งได้เดินทางถึงประเทศไทย วันที่ 20 พ.ค. 2567 เวลา 07.00 น. 

ขณะที่ทางด้าน กรมศิลปากร จะมีพิธีรับมอบอย่างเป็นทางการ วันที่ 21 พ.ค. 2567 จากนั้นนำไปจัดแสดงที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร เพื่อศึกษาเก็บข้อมูล และจะเปิดให้ประชาชนเข้าชม ตั้งแต่ 22 พ.ค. 2567 เป็นต้นไป

สำหรับประติมากรรม Golden Boy ทางด้าน กรมศิลปากร ได้ให้รายละเอียดไว้ว่า เป็นรูปปั้นของ "พระศิวะ" อายุราวพุทธศตวรรษที่ 16 หรือประมาณ 900-1,000 ปีมาแล้ว สูง 129 ซม. หล่อด้วยสำริดกะไหล่ทอง รูปแบบคล้ายประติมากรรมสำริดรูปพระศิวะหรือทวารบาล จากปราสาทสระกำแพงใหญ่ จังหวัดศรีสะเกษ ที่จัดแสดงอยู่ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พิมาย จังหวัดนครราชสีมา

แต่ทว่า ดร.ทนงศักดิ์ หาญวงษ์ นักวิชาการอิสระด้านโบราณคดี และหนึ่งในคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทย กลับมองว่า ลักษณะของรูปหล่อ Golden Boy มีลักษณะเหมือนรูปสลักที่ปราสาทหินพิมาย ไม่เหมือนพระศิวะที่เคยเห็นโดยทั่วไป จึงสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นรูปเคารพของ "พระเจ้าชัยวรมันที่ 6" ซึ่งพระองค์เป็นต้นราชวงศ์มหิธรปุระ สืบเชื้อพระวงศ์มาจากพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 ที่สร้างปราสาทหินเขาพระวิหาร โดยพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 ได้สร้างปราสาทหินพิมายขึ้น เพื่อเป็นศูนย์กลางการปกครองของอาณาจักรเขมรโบราณทั้งหมด ทำให้เราต้องเปลี่ยนหน้าประวัติศาสตร์ใหม่

ดร.ทนงศักดิ์ กล่าวว่า การค้นพบประติมากรรมสำริด Golden Boy ในครั้งนี้ มีความสำคัญมาก ถือเป็นการพลิกหน้าประวัติศาสตร์เกี่ยวกับวัฒนธรรมและความเชื่อของอาณาจักรขอมโบราณแบบเดิมโดยสิ้นเชิง จากเดิมที่เคยเชื่อว่า อาณาจักรขอม แผ่มาจากทางฝั่งกัมพูชามาสู่ที่ราบสูงโคราช แต่จากหลักฐานใหม่ทำให้รู้ว่า อาณาจักรขอมเคยยิ่งใหญ่อยู่บนที่ราบสูงโคราชมาก่อน แล้วจึงแผ่ไปทางฝั่งเมืองเสียมเรียบ กัมพูชา ในภายหลัง

และหลักฐานที่ชัดเจนก็คือ หลานของพระองค์ คือพระเจ้าสุริยะวรมันที่ 2 ที่สร้างปราสาทนครวัด และที่ชัดที่สุด คือพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ที่สร้างปราสาทบายน ที่นับถือศาสนาพุทธ นิกายมหายาน เช่นเดียวกับพระเจ้าชัยวรมันที่ 6

เพราะฉะนั้นการนับถือศาสนาพุทธ นิกายมหายานลักษณะนี้ มีการสืบทอดกันมาจนถึงยุคสุดท้ายของวัฒนธรรมเขมร และที่สำคัญก่อนหน้านั้น ก็มีการค้นพบวัตถุโบราณประติมากรรมสำริดกรุประโคนชัย ซึ่งมีอายุราว พ.ศ. 1300 อยู่ห่างจากจุดที่พบโกลเด้นบอยเพียง 5 กิโลเมตร ซึ่งมีความเก่าแก่กว่าประติมากรรมหล่อสำริดโกลเด้นบอยที่มีอายุราว พ.ศ. 1623 อายุห่างกว่ากัน 300 กว่าปี มีความสูงราว 129 ซม.

 

ส่วนประติมากรรมสตรีนั่งชันเข่าพนมมือ สันนิษฐานว่าเป็นสตรีชั้นสูงในราชสำนัก อายุราวพุทธศตวรรษที่ 16 หรือประมาณ 900-1,000 ปีมาแล้ว สูง 43 ซม. อยู่ในท่านั่งชันเข่า และยกมือไหว้เหนือศรีษะ แต่งกายแบบบุคคลชั้นสูง หล่อด้วยสำริดมีร่องรอยการประดับด้วยโลหะเงินและทอง

ทั้งนี้ ประติมากรรม Golden Boy และ ประติมากรรมสตรีนั่งชันเข่าพนมมือ ไม่มีความเกี่ยวข้องกันในเรื่องของแหล่งที่มา แต่ ดร. ทนงศักดิ์ ให้ควมเห็นว่า หากโบราณวัตถุทั้งสองชิ้นมีความสัมพันธ์กัน การนั่งพนมมือไหว้อาจแสดงถึงการเคารพบูชาคนที่สำคัญ

ไทมไลน์เลขเด็ดที่เกี่ยวข้อง Golden Boy

• ปี พ.ศ. 2518 มีการลักลอบซื้อขายออกไปโดยผิดกฎหมาย
• ปี พ.ศ.2562-2564 มีการแจ้งดำเนินคดี 2 นักค้าโบราณวัตถุ
• วันที่ 12 ธันวาคม 2566 The MET ทำหนังสือส่งคืน
• วันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2567 กระทรวงวัฒนธรรม มอบหมายให้ กรมศิลปากร ประสานรายละเอียดขั้นตอนในการส่งคืน
• วันที่ 25 เมษายน 2567 ผู้แทนไทยเดินทางถึงอเมริกา
• วันที่ 14 พฤษภาคม 2567 ประกาศวัน Golden Boy ถึงไทย
• วันที่ 21 พฤษภาคม 2567 พิธีต้อนรับ Golden Boy สู่มาตุภูมิอย่างเป็นทางการ
• วันที่ 22 พฤษภาคม 2567 จัดแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร

 

เลขที่เกี่ยวข้องกับ Golden Boy และ สตรีนั่งชันเข่าพนมมือ

• 1623
• 300
• 129
• 16
• 43
• 90
• 10