เปิดตำนาน!! "พระไพศรพณ์" เทวดาผู้พิทักษ์กฏหมายและความยุติธรรมบนสวรรค์ สู่ สัญลักษณ์เครื่องหมายราชการของอัยการ !!!

 

            พระไพศรพณ์ คือ เป็นเทวดา สัญญลักษณ์ของอัยการ มือขวาถือตระบอง มือซ้ายยกเสมอหน้าอกแสดงการห้ามปรามมิให้ (เทวดา)ทำผิด เนื่องจากมีหน้าที่รักษาความเรียบร้อยยุติธรรมในสวรรค์ พระไพศรพณ์มีลักษณะคล้ายกับท้าวกุเวร (หรือ ท้าวเวสสุวรรณ) ซึ่งตามตำนานที่ผู้ใหญ่บอกเล่ากันมา ถือว่าเป็นเทพองค์เดียวกัน ถูกนำมาเป็นสัญลักษณ์ของอัยการมานาน คาดว่าตั้งแต่แรกตั้งกรมอัยการเมื่อกว่า ๑๐๐ ปีมาแล้วเนื่องจากยกกระบัตร (ชื่อเรียกอัยการในสมัยโบราณ) หรืออัยการในปัจจุบันก็มีหน้าที่รักษาความยุติธรรมและกฎหมายเช่นเดียวกับหน้าที่ของพระไพศรพณ์ในสวรรค์  แต่ยังตรวจไม่พบหลักฐานว่า ได้มีประกาศเป็นทางการให้ใช้รูปพระไพศรพณ์ เป็นเครื่องหมายราชการของอัยการตั้งแต่เมื่อใด

            พระไพศรพณ์กับการเป็นสัญญลักษณ์ของอัยการ "อัยการ" เป็นข้าราชการหน่วยราชการอิสระในนาม "สำนักงานอัยการสูงสุด" ไม่สังกัดกระทรวงใด แต่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลตามระบบราชการของนายกรัฐมนตรี หรือรัฐมนตรีที่รับผิดชอบงานยุติธรรม ตามพระราชกฤษฎีกาเครื่องแบบข้าราชการอัยการ และระเบียบการแต่งกายฯ พ.ศ. ๒๕๒๔ กำหนดเครื่องแบบข้าราชการอัยการซึ่งรวมถึงเครื่องหมายที่ประดับอินทรธนู จึงตรวจสอบดู ปรากฏคำว่า "รูปพระไพศรพณ์" เป็นโลหะสีทองซึ่งกฎหมายนี้ กำหนดวิธีการใช้ ดังนี้ 

๑. กรณีเครื่องแบบพิธีการ เช่น เครื่องแบบปกติขาว เครื่องแบบเต็มยศ ฯลฯ ให้ติดทับอยู่บนอินทรธนูค่อนมาทางด้านไหล่ 

๒.สำหรับเครื่องแบบสีกากีคอพับ กับเครื่องแบบสีกากีคอแบะ ให้ประดับทับอยู่บนพื้นอินทรธนูภายในขมวดวงกลม ฐานของรูปพระไพศรพณ์อยู่เหนือแถบต้น (กรณีอัยการชั้น ๓ ขึ้นไป) หรืออยู่บนแถบที่สองของอินทรธนู (กรณีอัยการชั้น ๑ และชั้น ๒)

            ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๕๐๓ ได้มีกฎหมายออกมากำหนดให้ข้าราชการอัยการใช้เครื่องหมายนี้มาประดับบนอินทรธนูเพื่อบ่งแสดงให้เห็นว่าข้าราชการอัยการแตกต่างจากข้าราชการพลเรือน และต่อมาในปี พ.ศ. ๒๕๑๓ ก็ได้มีประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีกำหนดให้ใช้รูปท้าวกุเวร (หรือท้าวเวชสุวรรณ) เป็นเครื่องหมายราชการของกรมสารวัตรทหารบก ซึ่งเป็นหน่วยงานรักษาความสงบเรียบร้อยของฝ่ายทหาร ส่วนพระไพศรพณ์ยังคงเป็นสัญญลักษณ์ ประดับบ่าเสื้อเครื่องแบบอัยการทั้งสองข้างตลอดมา และในปี พ.ศ. ๒๕๓๕ สำนักงานอัยการสูงสุด ก็ได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้ใช้รูปพระมหาพิชัยมงกุฎ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของตราแผ่นดิน วางอยู่บนตราชั่งซึ่งเป็นเครื่องหมายของนักกฎหมาย 

           

             ประกอบกับอีก ๓ รูปรวมกันเป็นเครื่องหมายราชการของสำนักอัยการสูงสุด คือ พระแว่นสุริยกานต์ พระขรรค์ รองรับด้วยช่อชัยพฤกษ์ รูปตราใหม่นี้ ถือเป็นเครื่องหมายราชการของหน่วยงาน ตามประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี ลงวันที่ ๒๖ มีนาคม ๒๕๓๕  ในวาระที่หน่วยงานของอัยการได้เปลี่ยนแปลงสถานะภาพ จากหน่วยงานระดับกรม ขึ้นกับกระทรวงมหาดไทย มาเป็นสำนักงานไม่สังกัดกระทรวง  ส่วนพนักงานอัยการในปัจจุบัน รัฐธรรมนูญและกฎหมายต่างๆ ได้ขยายบทบาทออกไปมาก รวมทั้งกำหนดหน้าที่อัยการ ไปถึงเรื่องทางการเมืองเพราะอัยการมีหน้าทีต้องอำนวยความยุติธรรมทางการเมืองด้วยนั่นเอง

 

 

ที่มาจาก : https://th.wikipedia.org/wiki/ท้าวเวสวัณ