อันตรายจากสารกันบูด-ของถนอมอาหาร ส่งผลร้ายเกินคาดคิด

ธรรมชาติของอาหารเกือบทุกชนิด เมื่อเก็บไว้นานๆ ย่อมเปลี่ยนสภาพ จากของสดใหม่กลายเป็นเน่าเสีย นั่นก็เพราะฝีมือของจุลินทรีย์ในอากาศที่รายล้อมตัวเรามากมาย ทั้งในรูปของแบคทีเรีย ยีสต์ หรือเชื้อรา เมื่อใดที่จุลินทรีย์เหล่านี้ปะปนลงไปในอาหาร นั่นหมายความว่ากระบวนการเน่าเสียได้เริ่มต้นขึ้นแล้ว 

 

 

หลังจากจุลินทรีย์ใช้อาหารของเราเป็นที่อยู่อาศัย เจริญเติบโต แพร่พันธุ์ ไปจนถึงการขับถ่าย โดยเฉพาะขั้นตอนสุดท้ายที่เป็นส่วนสำคัญให้อาหารเปลี่ยนสภาพ ไม่ว่าจะเป็นสี กลิ่น หรือรสชาติเปลี่ยนไป เช่น ขนมปังขึ้นราจะมีจุดสีดำหรือเขียวเป็นหย่อมๆ เนื้อสัตว์ที่เน่าจะมีสีซีดพร้อมกลิ่นเหม็น ข้าวบูดจะมีน้ำเยิ้มและส่งกลิ่นเหม็นเปรี้ยวไม่พึงประสงค์ เป็นต้น เพราะการเน่าเสียเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงได้ยาก กระบวนการถนอมอาหารจึงเกิดขึ้น ทั้งการใช้ความร้อน ความเย็น ความเค็มของเกลือ การฉายรังสี หรือแม้แต่สารเคมีสังเคราะห์ที่เรียกกันทั่วไปว่าสารกันบูดนั่นเอง

 

สารกันบูด เป็นสารเคมีที่นำไปใส่ลงในอาหาร นำไปพ่นหรือฉาบรอบๆ ผิวของอาหารหรือภาชนะที่บรรจุอาหาร เพื่อคงคุณภาพของอาหารไม่ให้เกิดการเน่าเสีย หรือเกิดการเปลี่ยนแปลงของกลิ่น สี และรสชาติ ซึ่งสารกันบูดมีฤทธิ์ทำลายหรือยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ เช่น รา ยีสต์ หรือแบคทีเรีย

โดยอาหารที่มักใส่สารกันบูด ได้แก่ ผักผลไม้ดอง พริกแกง เครื่องดื่มบางชนิด ผลิตภัณฑ์เบเกอรี่บางชนิด ผลิตภัณฑ์จากแป้งอย่างเส้นก๋วยเตี๋ยว ขนมจีน หรือวุ้นเส้น และผลิตภัณฑ์จากเนื้อสัตว์อย่างลูกชิ้น หมูยอ หรือไส้กรอก

 

 

และหากรับประทานอาหารที่เจือปนสารกันบูดในปริมาณมาก อาจทำให้เกิดอาการปวดศีรษะ อาเจียน ท้องเสีย หรือหมดสติได้ ดังนั้นควรระมัดระวังในการเลือกรับประทานอาหารแปรรูปมากเป็นพิเศษ เพราะอาจมีสารกันบูดเจือปนอยู่ในปริมาณที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพได้

อาการเจ็บป่วยที่อาจเกิดจากอาหารที่เจือปนสารกันบูดในปริมาณมาก 
-วิงเวียนหรือปวดศีรษะ   
-คลื่นไส้ อาเจียน   
-ระคายเคืองระบบทางเดินอาหาร   
-ท้องเสีย   
-อาหารเป็นพิษ   

 

-กลไกการดูดซึมสารหรือการใช้สารอาหารในร่างกายเปลี่ยนแปลงไป   
-มีปัญหาเกี่ยวกับตับและไต   
-เป็นภาวะเมทฮีโมโกลบินนีเมีย ที่อาจทำให้มีอาการคลื่นไส้ หายใจไม่ออก ตัวเขียว เป็นลม และหมดสติ
-อันตรายมากหากเกิดในเด็ก หญิงตั้งครรภ์ ผู้ที่มีภาวะซีด หรือผู้ที่เป็นโรคเลือด และหากเด็กได้รับสารกันบูดติดต่อกันนานๆ ก็อาจส่งผลให้เป็นไฮเปอร์ได้ด้วย 

วิธีหลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารที่มีสารกันบูด
1. ทำอาหารทานเอง
2. ทานอาหารปรุงสดใหม่ 
3. ไม่รับประทานอาหารแปรรูป
4. เลือกซื้ออาหารที่มีฉลากบรรจุภัณฑ์ระบุรายละเอียดต่างๆ เช่น สถานที่ผลิต วันผลิต วันหมดอายุของผลิตภัณฑ์ เครื่องหมายและเลขสารบบอาหารของ อย. 

 

5. เลือกผลิตภัณฑ์อาหารออแกนิค โดยเฉพาะอาหารที่มีการรับรองว่าปลอดสารกันบูด หรือเลือกซื้ออาหารที่ใช้สารกันบูดที่ไม่เป็นอันตราย
6. หลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารประเภทเดิมซ้ำๆ และรับประทานอาหารอย่างหลากหลาย เพื่อไม่ให้เกิดการสะสมสารพิษในร่างกาย
7. หลีกเลี่ยงการเลือกซื้อเนื้อสัตว์ที่มีสีสดเกินไป เพราะอาจเจือปนสารตรึงสีที่ก่อให้เกิดมะเร็งได้

 

ขอบคุณข้อมูลจาก สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล