ตำนานศาลเจ้าพ่อเขาใหญ่ ปกป้องผืนป่ามาทั้งชีวิต แม้ร่างจะสิ้นแต่วิญญาณยังคงอยู่

ประวัติศาลเจ้าพ่อเขาใหญ่ ศาลเจ้าพ่อเขาใหญ่ เป็นที่เคารพบูชา ของประชาชนทั่วไปและประชาชนในจังหวัดใกล้เคียง เจ้าพ่อเขาใหญ่ เดิมท่านชื่อ นายจ่าง นิสัยสัตย์ บ้านเกิดอยู่ จ.นครนายก ท่านรับราชกาลเป็นปลัดกองทัพไทย และได้ผ่านศึกสงครามกับประเทศเพื่อบ้านใกล้เคียงมาอย่างโชกโชน ท่านมีบุคลิกลักษณะที่สง่างาม สมชายชาตินักรบไทย เมื่อว่างหลังจากศึกสงคราม ท่านมักจะขี่ม้าออกเยี่ยมเยือนนักรบไทยที่เป็นลูกน้องเก่าของท่าน

ครั้งหนึ่งท่านทราบว่าลูกน้องเก่าของท่านไปตั้งตัวเป็นโจรบนเขาใหญ่และเห็นลูกน้องถางป่าบนเขาใหญ่จนเตียนโล่ง ก็เสียใจมากท่านจึงขอร้องให้ลูกน้องเลิกและรีบอพยพกันไปอยู่ข้างล่าง แต่มีโจรกลุ่มหนึ่งไม่ยอมเชื่อ เมื่อท่านไปขอร้อง ทำให้ท่านและหัวหน้าโจรทั้ง 5 กลุ่ม ไม่สบายฝจจึงนัดพบกัน ณ ป่าหญ้าคา ใกล้หนองขิง แต่ตกลงกันไม่ได้จึงเกิดการต่อสู้กันขึ้น ปรากฎว่าหัวหน้าโจรกลุ่มนั้นถูกยิงเสียชีวิต ในยุคนั้นท่านเป็นบุคคลที่ชาวบ้านให้ความเคารพยำเกรงเป็นอย่างมาก นอกจากนั้นท่านยังมีน้ำใจโอบอ้อมอารี รักญาติพี่น้องให้ความช่วยเหลือต่อชาวบ้าน ในทุกๆด้าน ท่านได้จบชีวิตลงด้วยไข้ป่า เมื่อวัย 75 ปี ชาวบ้านต่างพร้อมใจตั้งศาลเพียงตาไว้ให้ที่ใต้ต้นกระบกใหญ่บริเวณวัดหนองเคี่ยม จ.นครนายก เรียกศาลนั้นว่า “ศาลเจ้าพ่อเขาใหญ่”

หลังจากที่รัฐบาลจอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ได้มีการจัดตั้งป่าเขาใหญ่เป็นอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ และได้มีการสร้างถนนสายธนะรัชต์ขึ้นไปยังอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ได้เกิดนิมิต ถึงเจ้าผู้คุ้มครองสรรพสัตว์ และผืนป่า จึงได้สั่งให้มีการจัดตั้งศาลเจ้าพ่อขึ้นบริเวณกิโลเมตรที่ 23 ถนนธนะรัชต์ และได้อัญเชิญดวงวิญญาณของท่านมาสิงสถิตไว้ และขนานนามว่า “ศาลเจ้าพ่อเขาใหญ่” ถือว่าท่านเป็นนักอนุรักษ์ธรรมชาติที่ยิ่งใหญ่ ทุกปี ในวันที่ 26 มกราคม จะมีการบวงสรวง ระลึกถึงพระคุณท่านเพราะในวันดังกล่าวเป็นวันที่อัญเชิญท่านลงมาอยู่ที่ศาลใหม่นั่นเอง