- 12 เม.ย. 2566
เปิดวิธีสังเกตโฉนดที่ดินเบื้องต้นด้วยตัวเอง เช็กโฉนดที่ดินว่าเป็นของแท้หรือของปลอม ก่อนชวดกรรมสิทธิ์แบบไม่รู้ตัว
ที่ดิน ถือเป็นอสังหาริมทรัพย์ประเภทหนึ่งที่ต้องศึกษาให้ดีก่อนตัดสินซื้อหรือลงทุน โดยเฉพาะมือใหม่ต้องคำนึงถึง ปัจจัยในหลายๆด้าน ไม่ว่าจะสีผังเมือง ลักษณะรูปที่ดิน เส้นทางคมนาคม รวมถึงกรรมสิทธิ์ที่แตกต่างกันไปในที่ดินแต่ละแปลงซึ่งจะปรากฏอยู่บนโฉนดที่ดิน ยิ่งถ้ามีการเปลี่ยนเจ้าของที่ดินบ่อยๆ ตลอดจนการจำนองโฉนดที่ดินไว้กับผู้อื่น จะต้องมีการตรวจเช็กโฉนดที่ดินให้ดี เพราะในปัจจุบันการปลอมแปลงเอกสารถือถือเป็นหนึ่งในคดียอดนิยมที่เกิดขึ้นในสังคมไทยแทบทุกวัน สังเกตได้จากที่มีการออกข่าวฟ้องร้องเป็นคดีความใหญ่โต
ประเภทการใช้ประโยชน์ ขนาดเนื้อที่และชื่อผู้ถือครองกรรมสิทธิ์โฉนดที่ดิน มีดังนี้
- น.ส.4 (ครุฑแดง) ซื้อ-ขายได้ เป็นประเภทที่อยู่อาศัยในกรุงเทพและปริมณฑล รวมถึงต่างจังหวัด เป็นเอกสารแสดงกรรมสิทธิ์การปกครอง 100% และเป็นเจ้าของที่สามารถทำการซื้อ-ขายได้ จดจำนองได้ไม่มีข้อกำหนด (คอนโดเป็นอ.ช.2 ระบุรายละเอียดที่ดิน ชื่อโครงการ เอกสารสิทธิ์ระบุห้อง/ชั้น เนื้อที่และรูปแบบห้อง สามารถซื้อ-ขายได้เช่นกัน)
- น.ส.3ก (ครุฑเขียว) ซื้อ-ขายได้ ไม่ถือว่าเป็นโฉนดที่ดิน แต่เป็นเอกสารแสดงสิทธิ์การใช้ประโยชน์ ซึ่งหมายความว่าเราไม่ใช่เจ้าของ เพียงแต่เป็นผู้ที่ใช้ประโยชน์บนที่ดินเท่านั้น เช่น การทำฟาร์ม ทำสวน เป็นต้น สามารถซื้อ-ขาย แลกเปลี่ยน เข้าธนาคารได้ แต่มีข้อแม้ว่าต้องเป็นที่ดินที่ไม่ทับซ้อนพื้นที่ป่าและพื้นที่ต่าง ๆ ทางราชการ
- น.ส.3 (ครุฑสีดำ) ซื้อ-ขายได้ คล้ายกับ น.ส.3ก. มีจุดประสงค์ไว้ใช้ทำการเกษตรกรรมโดยเฉพาะ แสดงสิทธิ์การใช้ประโยชน์ (ไม่ได้เป็นเจ้าของ) แตกต่างกับน.ส.3ก. ตรงที่ น.ส.3 ไม่มีการระวางและปักหมุดอย่างชัดเจน ขนาดที่ดินไม่ชัดเจน ทำการหยาบ ๆ เพราะพื้นที่ป่าเยอะ ที่ดินส่วนมากให้ทำการเกษตร ดังนั้น เมื่อไม่ได้เป็นเจ้าของก็ไม่ต้องทำอะไรมาก สามารถซื้อ-ขาย แลกเปลี่ยนได้ แต่ต้องมีการรังวัดและรอประกาศจากทางราชการภายใน 30 วัน ยืนยันว่าสามารถซื้อ-ขายได้
- ส.ป.ก. 4-01 ซื้อ-ขายไม่ได้ เป็นที่ดินของทางรัฐมอบให้เกษตรกร เพื่อเป็นแหล่งรายได้ทำมาหากิน เพื่อผู้ที่มีรายได้น้อยนำไปประกอบอาชีพเกตรกรรมเท่านั้น ได้สิทธิ์การใช้ประโยชน์ทางเศรษกิจเท่านั้น (สามารถส่งทอดเป็นมรดกต่อไปได้) และที่สำคญไม่สามารถเปลี่ยนแปลงเป็นโฉนดประเภทอื่นได้
หมายเหตุ : ตรวจสอบโฉนดที่ดิน ชื่อเจ้าของ เลขโฉนดและดูขนาดของเนื้อที่ แปลง ไร่ งาน ตามระบุบนโฉนดว่าถูกต้องตามสัญญา ชื่อตรงกับผู้ขายหรือไม่ (หากติดจำนองต้องให้ผู้ขายชี้แจงข้อมูล)
นอกจากนี้ กรมที่ดิน ได้เปิดวิธีสังเกตโฉนดที่ดินฉบับจริงเบื้องต้น ซึ่งมีดังนี้
1. ขนาดรูปแบบลักษณะของครุฑ เมื่อพิมพ์สีแดงทับแล้ว จะต้องเห็นลายเส้นสีดำของครุฑชัดเจนเหมือนของกรมที่ดิน
2. เมื่อยกโฉนดที่ดินขึ้นส่องกับแสงจะเห็นลายน้ำรูปครุฑ มีเส้นผ่าศูนย์กลางวงกลม 10 เซนติเมตร ส่วนตัวอักษรข้อความ “กรมที่ดิน กระทรวงมหาดไทย” จะเป็นแนวโค้งตามรูปวงกลมยาว 10.5 เซนติเมตร
3. เนื้อกระดาษมีเส้นใยไหมสีฟ้า สีแดงอมม่วง โรยในเนื้อกระดาษ ความยาว 0.3-1.5 เซนติเมตร โดยเส้นใยไหมดังกล่าวจะมีลักษณะบางส่วนจมอยู่ในเนื้อกระดาษ และบางส่วนลอยอยู่บนผิวกระดาษ
4. เลขที่แบบพิมพ์เป็นตัวเลขอารบิกแบบโกธิค ความสูงตัวเลข 3/16 นิ้ว
5. เลขปีที่จัดพิมพ์เป็นเลขไทย
6. กระดาษเป็นสีครีมที่มีเนื้อเยื่อภายในกระดาษเป็นสีครีมเหมือนผิวภายนอก
โดยการทำธุรกรรมเกี่ยวกับที่ดิน ทั้งรับจำนอง จำนำ และต้องการรู้ว่าโฉนดที่ดินเป็นของจริงหรือไม่ สามารถนำโฉนดที่ดินไปที่สำนักงานที่ดินทั่วประเทศเพื่อตรวจสอบได้ หรือสอบถามขอคำแนะนำได้ที่ กองการพิมพ์ กรมที่ดิน โทรศัพท์ 0-2448-5711