ยอมหัก..ไม่ยอมงอ!! ข้าสองเจ้าบ่าวสองนาย..ไม่ขอรับ พระยาพิชัยฯ ลั่นวาจา "กูขอเป็นข้ารองบาท..สมเด็จพระเจ้าตากสินแต่เพียงพระองค์เดียว" !!

 

          ท่านพระยาพิชัยดาบหัก ไม่ได้มีดีแค่ฝีมือในการในการออกรบ ทำสงคราม เท่านั้น แต่จิตใจของท่านในความจงรักภักดีที่มีต่อ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ที่ยังคงปรากฏสืบมาจนปัจจุบัน "พ่อพระยาพิชัย" หรือที่คุ้นเคยกันในนาม พระยาพิชัยดาบหัก นั้นได้รับการยกย่องในเรื่องของความความซื่อสัตย์สุจริต ความกตัญญูกตเวทิตา ความเด็ดเดี่ยว กล้าหาญ ดั่งคำที่ว่า "พระยาพิชัย ยอมหัก ไม่ยอมงอ"

 

         แต่เดิมพ่อพระยาพิชัย ชื่อ จ้อย เกิดในสมัยปลายกรุงศรีอยุธยา ราวพุทธศักราช ๒๒๘๔ เมื่อครั้งยังเยาว์วัย มีความใฝ่รู้ทั้งเชิงมวย เชิงดาบ รวมถึงศิลปะการต่อสู้หลายๆแขนง ศึกษาเพลงหมัด - มวย อยู่กับท่านพระครูวัดมหาธาตุหรือวัดใหญ่ เมืองพิชัย ภายหลัง ได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นทองดี หรือ "ทองดีฟันขาว"
สมัยหนึ่ง นายทองดี ได้ชัยชนะการชกมวยหน้าพระที่นั่ง จึงได้เข้ารับราชการ กับพระยาตาก (สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช) ดำรงตำแหน่ง "หลวงพิชัยอาสา" ทำคุณประโยชน์แก่บ้านเมือง มีความดีความชอบ ได้แต่งตั้งเป็นเจ้าหมื่นไวยวรนาถ พระยาสีหราชเดโช และ พระยาพิชัย ผู้สำเร็จราชการครองเมืองพิชัย สมญานาม "พระยาพิชัยดาบหัก" ภายหลังพม่ายกทัพมาตีเมืองพิชัย ๒ ครั้ง ในการรบครั้งที่ ๒ พระยาพิชัยถือดาบสองมือ ออกต่อสู้จนดาบหักไปข้างหนึ่ง และรักษาเมืองไว้ได้

         ครั้นปี พ.ศ. ๒๓๒๕ หลังจากสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชถูกสำเร็จโทษ สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกเล็งเห็นว่าพระยาพิชัยเป็นขุนนางคู่พระทัยสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีที่มีฝีมือและซื่อสัตย์ จึงชวนพระยาพิชัยเข้ารับราชการในแผ่นดินใหม่ แต่พระยาพิชัยไม่ขอรับตำแหน่งด้วยท่านเป็นคนจงรักภักดีและซื่อสัตย์ต่อองค์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และถือคติที่ว่า "ข้าสองเจ้า บ่าวสองนาย ไม่ขอรับ" จึงขอให้สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกสำเร็จโทษตน เป็นการถวายชีวิตตายตามสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หลังจากท่านได้ถูกสำเร็จโทษ ดาบที่พระยาพิชัยสั่งให้เพชฆาตใช้ประหารตนเองเพราะพระยาพิชัยเคยลั่นวาจาว่ากูจะไม่ยอมตายด้วยดาบศัตรู จึงสั่งให้เอาดาบที่ตนเองใช้ประหารตัวเองจึงไม่ผิดสัจวาจา โดยสั่นวาจาว่า

"กูขอเป็นข้ารองบาทสมเด็จพระเจ้าตากสินแต่เพียงพระองค์เดียว"

         สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกได้ปราบดาภิเษกเป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรีเฉลิมพระนามว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระองค์จึงได้มีรับสั่งให้สร้างพระปรางค์นำอัฐิของท่านไปบรรจุไว้ ณ วัดราชคฤห์วรวิหาร ซึ่งพระปรางค์นี้ก็ยังปรากฏสืบมาจนปัจจุบัน

 

        เนื่องด้วยพระยาพิชัยดาบหัก เป็น ๑ ใน ๔ ยอดขุนพลคู่พระทัยสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ออกรบทำศึกสงครามเคียงคู่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช หลายครั้งและได้เอาชนะข้าศึกมาหลายศึกสงคราม นับว่าพระยาพิชัยดาบหัก ได้สร้างวีรกรรมอันควรเป็นเยี่ยงอย่าง อันควรแก่การยกย่องสรรเสริญให้สืบทอดมาถึงปัจจุบันได้แก่ ความซื่อสัตย์สุจริต ความกตัญญูกตเวที ความเด็ดเดี่ยวเฉียบขาดกล้าหาญ รวมถึงความรักชาติ ต้องการให้ชาติเจริญรุ่งเรืองมั่นคงต่อไป

 

 

ขอบคุณข้อมูลจาก : เพจ พระยาพิชัย