แถลงด่วน วัคซีนโควิด-19 โมเดอร์นา มาแน่

วันนี้ (14 ต.ค.2564) นพ.วิฑูรย์ ด่านวิบูลย์ ผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม , นพ.เฉลิม หาญพาณิชย์ นายกสมาคมโรงพยาบาลเอกชน , ภญ.ศิริกุล เมธีวีรังสรรค์ รองผู้อำนวยการ อภ. และ ภญ.สุนัยนา กิจเกษตรไพศาล ผู้จัดการทั่วไป แซดพี เทอราพิวติกส์ ซิลลิค ฟาร์มา ประเทศไทย เปิดแถลงข่าวความคืบหน้าการส่งมอบวัคซีน ‘โมเดอร์นา’

นพ.วิฑูรย์ กล่าวว่า องค์การเภสัชกรรม ร่วมกับ สมาคม รพ.เอกชน ทำสัญญาซื้อวัคซีน ‘โมเดอร์นา’ จากบริษัท ซิลลิคฯ ซึ่งเป็นผู้ได้รับอนุญาตนำเข้าจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) โดยมีการลงนามแล้วกว่า 3 เดือน นับตั้งแต่เดือน กรกฎาคม 2564 เราได้ติดตามเร่งรัดกับทางบริษัทฯ เรื่อยมา ได้คุยกันเกือบทุกวัน หากมีความคืบหน้าเราก็จะชี้แจงกับประชาชนทันที แต่ที่ผ่านมา มีความล่าช้าหรือไม่ได้มีการอัพเดทข้อมูล เรายืนยันว่าไม่ได้นิ่งนอนใจ เราคำนึงถึงความคาดหวังของประชาชนอย่างยิ่ง เพราะเป็นวัคซีนทางเลือกที่ประชาชนซื้อผ่าน รพ.เอกชนเอง ไม่ผ่านงบประมาณของรัฐ

นพ.วิฑูรย์ กล่าวว่า เราได้รับความเสียหายจากความคาดหวังของประชาชน เดิมทีกำหนดส่งมอบวัคซีนในเดือนตุลาคม แต่มีข้อติดขัด ซึ่งเราต้องออกมาพูดความจริง เบื้องต้นทราบว่า ทางบริษัทซิลลิคฯ  ได้ยื่นขออนุญาตกับ อย.เพื่อขึ้นทะเบียนแหล่งผลิตวัคซีนอื่นเพิ่มเติมด้วย เพื่อให้สามารถจัดหาวัคซีนจากแหล่งผลิตอื่นเข้ามา

“อภ.ไม่ได้นิ่งนอนใจ เราต้องดูสัญญาที่ทำกับบริษัทซิลลิคฯ เป็นหลัก หากการส่งมอบล่าช้าเกินกำหนด ต้องดูว่าผิดต่อสัญญาหรือไม่ ในทางกฎหมายเราได้เตรียมหาทางออกในกรณีที่มีการละเมิดสัญญาด้วย ซึ่งจะมีการหารือกับนายกสมาคมรพ.เอกชน แต่เราคาดหวังว่าจะไม่เป็นเช่นนั้น เราจะพยายามเร่งรัด ทำให้ดีที่สุด” นพ.วิฑูรย์ กล่าว

ด้านนพ.เฉลิม กล่าวว่า สมาคมรพ.เอกชนได้สั่งซื้อวัคซีน ‘โมเดอร์นา’ ล็อตแรกประมาณ 3.9 ล้านโดส แต่เกิดปัญหาเรื่องความชัดเจนของตารางการจัดส่งเข้ามา เราเคยกำหนดไว้วันที่ 15 ตุลาคม แต่ไม่มีของเข้ามา ทำให้สมาคมฯ ค่อนข้างเหนื่อย เพราะเราดีลตรงกับลูกค้าหนึ่งต่อหนึ่ง หมายความว่าต้องติดต่อลูกค้า 3.9 ล้านคน ส่งผลให้ยากลำบากต่อการจัดการ คำตอบที่ให้กับกลุ่มลูกค้าจึงมีทั้งเลื่อนการฉีด การโอนสิทธิ เพราะรัฐบาลให้ฉีดเข็ม 3 ทั้งแอสตร้าเซนเนก้า หรือไฟเซอร์ ซึ่งเราเห็นด้วย

นพ.เฉลิมกล่าวว่า คำถามที่มาทางกลุ่ม รพ.ว่าเมื่อวัคซีนเข้ามา เลื่อนการฉีดได้หรือไม่ หรือโอนสิทธิได้หรือไม่ ซึ่งทำได้อยู่แล้ว แต่ที่ว่าวัคซีนจะมาเมื่อไหร่ เราตอบไม่ได้จริงๆ เพราะเราก็ยังไม่ได้วันที่ชัดเจน ตอนนี้ล่วงเลยมาถึงไตรมาส 4 แล้ว อีกไม่กี่วันจะเข้าเดือน พ.ย. แล้ว ซึ่งเราก็เข้าใจความคาดหวังจากผู้บริโภค เพราะเป็นเงินส่วนตัวของเขาเอง ทางรพ.ก็ไม่กล้าตอบความชัดเจนว่า จะมาเมื่อไหร่ ดังนั้น ความชัดเจนต้องอยู่ที่บริษัท มาให้ข้อมูลตรงนี้

“เราหวังกับวัคซีน ‘โมเดอร์นา’ ทั้งประสิทธิผลต่างๆ ซึ่งหลายคนคาดหวังและไม่ยอมฉีดเข็มที่ 3 เพราะรอ ‘โมเดอร์นา’ แต่ส่วนตัวขอให้ประชาชนไปฉีดเข็ม 3 ก่อน แล้ว ‘โมเดอร์นา’ ให้เลื่อนออกไปก่อน  เรากับทาง อภ.ตกอยู่ในฐานะผู้ซื้อเหมือนกัน แต่ทางรพ.เดือดร้อนเพราะมีคนเป็นล้านๆคน” นพ.เฉลิม กล่าว
ภญ.ศิริกุล กล่าวว่า ตอนเริ่มต้นวัคซีนโมเดอร์นา เป็นวัคซีนทางเลือก ประชาชนใช้เงินตัวเองซื้อ ซึ่งได้รับความสนใจค่อนข้างมาก อภ. มีทีมนักวิชาการที่ร่วมกับบริษัทซิลลิคฯ ดูแล้วว่าเป็นวัคซีนที่มีคุณภาพและมีประสิทธิภาพ เราจึงนำเข้ามา โดยเซ็นสัญญากับบริษัท ซิลลิคฯ แต่ตอนนี้ประสบปัญหาความแน่นอนของการส่งมอบวัคซีน  ทาง อภ.ไม่ได้นิ่งนอนใจ มีการติดตามตลอด ทั้งทางซิลลิคฯ  และได้ส่งอีเมลสอบถามทาง ‘โมเดอร์นา’ 

“ประชาชนก็อยากรู้ว่าต้องฉีดเป็นวัคซีนเข็ม 3 หรือควรจะรอหรือไม่ รพ.เอกชนเองก็อยากทราบเพื่อการบริหารจัดการ แรกๆ ทาง ‘โมเดอร์นา’ ไม่ให้เราประชุมด้วยเพราะไม่ใช่คู่สัญญา แต่เราทนไม่ไหว เราไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้น เราจึงเจรจา โมเดอร์นาก็ยอมให้เข้าไปคุยด้วยในบางครั้ง เพื่อให้เกิดความมั่นใจว่า เขามีความพยายามแก้ปัญหา ที่เราเชิญบริษัทซิลลิคฯ ที่เป็นคู่ค้ากับโมเดอร์น่าโดยตรงมาก็เพื่ออยากให้พูดกับเรา พูดกับประชาชนให้ชัดเจน” ภญ.ศิริกุล กล่าว

ขณะที่ ภญ.สุนัยนา กิจเกษตรไพศาล ผู้จัดการทั่วไป แซดพี เทอราพิวติกส์ ซิลลิค ฟาร์มา ประเทศไทย กล่าวว่า ทางบริษัทซิลลิค ไม่ได้นิ่งนอนใจ และมีความกดดัน องค์การฯ รพ.เอกชน ประชาชนทุกคน ต่างก็เป็นลูกค้าสำคัญของบริษัทฯ ที่เราจัดตั้งนานกว่า 70 ปี เราต้องทำทุกวิถีทางเพื่อนำเข้าวัคซีนให้เร็วที่สุด ซึ่งตนก็ได้รับการสอบถามจากประชาชนเช่นกัน ทั้งนี้ เรามีการติดตามวัคซีนโมเดอร์นาประจำทุกสัปดาห์ และแลกเปลี่ยนข่าวสารทางอีเมลทุกวัน เรื่องของการนำเข้าวัคซีน เป็นความสำคัญอันดับต้น ทั้งบริษัทซิลลิค ประเทศไทย และบริษัทแม่ ซึ่งเราตระหนักถึงความกังวลในการนำเข้าวัคซีน จึงอยากนำเรียนว่า หลังจากผลิตแล้วก็จะต้องมีการตรวจสอบคุณภาพวัคซีน เพื่อให้ได้มาตรฐาน แต่ที่ช้าคือ ติดปัญหาการผลิตที่ยุ่งยาก ซับซ้อน

อย่างไรก็ตาม กำหนดการแน่นอน ล่าสุดที่หารือกับ ‘โมเดอร์นา’ คือ วัคซีนจะส่งมาให้ได้ภายในเดือน พ.ย.2564 อย่างแน่นอน และจะทยอยส่งสัปดาห์ละ 1-3 แสนโดสทุกสัปดาห์จนกระทั่งครบ 1.9 ล้านโดสในไตรมาส 4 และที่เหลือไตรมาส 1 ในปี 2565

“ที่ไม่สามารถบอกเป็น ‘วัน’ ที่แน่นอนได้ เนื่องจากวัคซีนจะผลิตต่อเนื่อง และส่งตรวจมาตรฐาน ซึ่งเราจะรู้ล่วงหน้าประมาณ 1-2 สัปดาห์ อย่างไรก็ตาม เมื่อมีการส่งมอบล่าช้า แต่ตามสัญญาที่คุยไว้ในเรื่องไตรมาส 4 ทางบริษัทจะทำทุกวิถีทางให้ได้ในไตรมาส 4 โดยเราได้ประสานงานกับ อย. ส่งเอกสารแล้วเมื่อเดือน ก.ย. เพื่อเพิ่มแหล่งผลิตวัคซีนจากเดิมที่มียุโรป ก็จะเพิ่มแหล่งผลิตในสหรัฐเป็นอีกหนึ่งทางเลือก ซึ่งส่วนนี้มีผลว่า หากทำได้เราจะนำเข้าวัคซีนได้เร็วมากขึ้น” ภญ.สุนัยนา กล่าวและว่า ขอให้ติดตามข่าวจากทางสมาคม รพ.เอกชน และ อภ. หรือทางซิลลิคฯ 
เมื่อถามว่าในเดือน พ.ย.นี้จะส่งวัคซีนได้อย่างแน่นอนใช่หรือไม่ หากไม่ทันจะผิดสัญญาหรือไม่ ภญ.สุนัยนา กล่าวว่า การส่งมอบวัคซีน เรายืนยันโมเดอร์นาแล้วว่า พ.ย. มีความแน่นอนสูง หากตามสัญญาผิดหรือไม่ เราทราบความคาดหวังของประชาชน เราจะทำให้พ.ย.เกิดขึ้นให้ได้

เมื่อถามว่า ประชาชนจะได้ฉีดวัคซีนเมื่อไร ภญ.สุนัยนา กล่าวว่า อย่างที่ติดตามกับทางโมเดอร์นา จะเข้ามาช่วงเดือน พฤศจิกายน 2564 แต่อาจมากลางเดือน หรือปลายเดือน พฤศจิกายนก็ได้ เพราะเรื่อง ‘วัน-เวลา’ ยังตอบไม่ได้ชัดเจน ส่วนประชาชนจะได้ฉีดวัคซีนเมื่อไหร่นั้น เมื่อวัคซีนมาถึง ก็จะให้ทางกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ตรวจ ใช้เวลาประมาณ 3-5 วัน จากนั้นจึงนำส่งรพ.เอกชน

ผู้สื่อข่าวถามว่าตามเงื่อนไข ประชาชนขอคืนเงินได้หรือไม่ นพ.เฉลิม กล่าวว่า ช่วงต้นที่ประชุมกับสมาคมฯ ในใบจองจะเห็นว่าช่วงเวลาที่ลงไว้ในใบจองค่อนข้างยาว คือ ต.ค.64 – มี.ค.65 แต่ต้องเรียนว่า กลุ่มลูกค้าตนมีประมาณ 1 ล้านคน เราเขียนชัดเจนว่า เลื่อนได้ โอนสิทธิได้ แต่การ ‘ขอคืน’ ไม่มีระบุในสัญญาจอง และข้อดีของโมเดอร์นา สามารถฉีดในเด็ก 12-17 ปีได้ จึงโอนสิทธิให้ลูกได้ ส่วนปี 2565 วงการแพทย์ต้องการฉีดกระตุ้นอยู่แล้ว แต่พูดตรงๆ ว่า ในเงื่อนไขการจองของรพ. ไม่ได้ระบุว่า คืนเงิน อย่างไรก็ตาม ล็อตนี้เลื่อนไปก็ยังอยู่ในรุ่นที่ 1 อยู่ ซึ่งมีเอกสารวิชาการ เช่น แคนาดา ว่ารุ่น 1 ก็สามารถรองรับโควิดได้หลายสายพันธุ์รวมถึงตัวเดลต้า ส่วนรุ่นใหม่ก็ต้องถามทางบริษัทซิลลิคฯ 

นพ.ภุชงค์ ผดุงสุทธิ์ ผู้อำนวยการฝ่ายการแพทย์ประจำภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ‘แซดพี เทอราพิวติกส์’ กล่าวว่า เนื่องจากโควิดเป็นโรคใหม่ การทำวิจัยจึงต้องทำตลอดเวลาอย่างต่อเนื่อง อย่าง ‘โมเดอร์นา’ ที่ได้ใช้ในภาวะฉุกเฉิน ก็พบประสิทธิผลประสิทธิภาพ ซึ่งโมเดอร์นาก็มีการวิจัยวัคซีนตัวใหม่ๆ ตลอดเช่นกัน ซึ่งขณะนี้ยังอยู่ในขั้นตอนวิจัยทั้งเฟส 2 – 3 อยู่ ส่วนวัคซีน ณ ปัจจุบันก็ยังมีประสิทธิภาพใช้ได้ทั้งไพรมารี เพื่อฉีดครบโดส และตัวกระตุ้นที่ใช้ปริมาณ 50 ไมโครกรัม ส่วนรุ่นใหม่จะมาในปี 2565