ความหมายที่ซ่อนอยู่..ในพระนามแห่งพระโพธิสัตว์ "พระอวโลกิเตศวร"

  

           คำว่า อวโลกิเตศวร ได้มีผู้ให้ความหมายไว้หลายนัยด้วยกัน แต่โดยรูปศัพท์แล้ว คำว่าอวโลกิเตศวรมาจากคำสันสกฤตสองคำคือ อวโลกิต กับ อิศวร แปลได้ว่าผู้เป็นใหญ่ที่เฝ้ามองจากเบื้องบน หรือพระผู้ทัศนาดูโลก ซึ่งหมายถึงเฝ้าดูแลสรรพสัตว์ที่ตกอยู่ในห้วงทุกข์นั่นเอง

          ซิมเมอร์ นักวิชาการชาวเยอรมันอธิบายว่า พระโพธิสัตว์องค์นี้ทรงเป็นสมันตมุข คือ ปรากฏพระพักตร์อยู่ทุกทิศอาจแลเห็นทั้งหมด ทรงเป็นผู้ที่สามารถบรรลุพระสัมมาสัมโพธิญาณ คืออาจจะเป็นพระพุทธเจ้าเมื่อใดก็ได้ แต่ทรงยับยั้งไว้เนื่องจากความกรุณาสงสารต่อสรรพสัตว์ นอกจากนี้นักปราชญ์พุทธศาสนาบางท่านยังได้เสนอความเห็นว่า คำว่า อิศวร นั้น เป็นเสมือนตำแหน่งที่ติดมากับพระนามอวโลกิตะ จึงถือได้ว่าเป็นพระโพธิสัตว์พระองค์เดียวที่มีตำแหน่งระบุไว้ท้ายพระนาม ในขณะที่พระโพธิสัตว์พระองค์อื่นหามีไม่ อันแสดงให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่และความสำคัญยิ่งของพระโพธิสัตว์พระองค์นี้  

             ถ้าวิเคราะห์จริงๆแล้วคติเรื่องพระอวโลกิเตศวรก็คือคติที่มีการรับเอาความเชื่อจากทางไศวะนิกายเข้ามาผนวก รากจริงๆของพระอวโลกิเตศวรก็คือพระอิศวรหรือศิวะจากลัทธิไศวะนิกายนั่นเอง

            จึงไม่แปลกใจที่พระโพธิสัตว์พระองค์นี้จะกลายมาเป็นพระโพธิสัตว์ที่ยิ่งใหญ่มากด้วยปาฏิหาริย์มากมายและมีผู้คนนับถือมากที่สุดในโลก

โดย Jaruvat Chanposri