จับตาเชื้อใหม่จากคนเข้าสู่สัตว์ วิวัฒนาการหลบภูมิ ก่อโรคแรงขึ้น

บนเฟซบุ๊ก หมอธีระวัฒน์ ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์เฟซบุ๊กตั้งข้อสงสัย เตือนจับตาหากเชื้อโควิด-19 จากคนเข้าสู่สัตว์แล้วมีการปรับรหัสพันธุกรรม อาจส่งผลกระทบหนัก

อะไรคือ ปรากฏการณ์เชื้อจากคนเข้าสู่สัตว์ (reverse zoonosis) 9/2/65

โรคระบาดที่ผ่านมาเกิดจากการเพาะบ่มและวิวัฒนาการของเชื้อโรคจากสัตว์โดยเฉพาะสัตว์ป่า สู่คน (หรือถูกพัฒนาดัดแปลงเชื้อเหล่านี้ในการศึกษาและหลุดรั่วออกไป?)

โควิดมีการพบตั้งแต่เมษายน 2563 ของการที่เชื้อย้อนกลับไปสู่สัตว์ เสือ แมว มิ้งค์ และอื่นๆ สัตว์เหล่านี้ไม่เกิดโรคและไม่เป็นปัญหาในการกลับมาติดคน 

จนกระทั่งโอไมครอนที่น่าจะเกิดจากโควิดอู่ฮั่นจากคนเข้าไปในหนูและวิวัฒนาการโดยตรงจนเกิดโอไมครอนและระบาดทั่วโลก และโอไมครอนปัจจุบันนี้อย่างน้อยในสหรัฐอเมริกาย้อนกลับจากคนเข้าไปติดในกวาง และตั้งตัวในกวางแพร่กันเอง 

ผลต่อเนื่องติดตามมา จะเกิดขึ้นรุนแรง "ถ้า" ตัวที่กลับเข้าไปในสัตว์เหล่านี้ มีการผันแปรวิวัฒนาการให้ล้ำลึกมากขึ้น มีการหลบหลีกภูมิคุ้มกัน (immune escape) พร้อมกับก่อโรครุนแรงขึ้น การเฝ้าระวังที่ดีที่สุดคือตอบปัญหาให้ได้ว่ามนุษย์ที่มาด้วยติดเชื้อ คือเชื้ออะไรและเชื้อนั้นเป็นเชื้อใหม่หรือไม่ และเริ่มควบคุมทันที

ขอบคุณ ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา